Vừa qua, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã công bố tổng hợp, giải trình ý kiến của các doanh nghiệp, ngân hàng thương mại (NHTM) đối với dự thảo Thông tư hướng dẫn Nghị định 24 được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 232. Một trong những điểm đáng chú ý là các doanh nghiệp kinh doanh vàng dường như còn khá lúng túng với các quy định thanh toán - mỗi khách hàng mua, bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trong ngày trở lên phải thực hiện chuyển khoản (từ tài khoản của người mua tới tài khoản của doanh nghiệp).

Cụ thể, DOJI đề nghị NHNN hướng dẫn rõ quy định về việc thanh toán mua, bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trong ngày trở lên. “Quy định này được hiểu là giao dịch mua hoặc giao dịch bán trong ngày có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên hay tổng giao dịch mua và giao dịch bán trong ngày có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên?”, DOJI đặt vấn đề.

Đồng quan điểm, PNJ cũng đề nghị NHNN làm rõ mức thanh toán 20 triệu đồng được tính cho từng lần giao dịch thanh toán hay cộng gộp tất cả các giao dịch thanh toán của khách hàng đó trong một ngày. Đồng thời, mức 20 triệu đồng này có bao gồm việc cấp trừ công nợ giá trị mua – giá trị bán/giá trị đặt cọc/ủy quyền thanh toán hay không.

Bên cạnh đó, phía PNJ cũng đề nghị cần làm rõ phương thức thanh toán khi khách hàng thực hiện bằng thẻ tín dụng hoặc ví điện tử hoặc qua một bên trung gian thanh toán (ví dụ như sàn thương mại điện tử, ship COD – thanh toán khi nhận hàng do đơn vị giao nhận thực hiện giao hàng và thu hộ) có được xem là đáp ứng quy định “thanh toán qua tài khoản thanh toán của khách hàng và doanh nghiệp” không.

Thêm vào đó, NHNN cũng cần làm rõ phương thức thanh toán bằng voucher/phiếu quà tăng mệnh giá có phù hợp với quy định hay không khi khách hàng thanh toán chuyển khoản để mua các voucher/phiếu quà tăng mệnh giá từ bên bán, sau đó sử dụng hoặc tặng/gửi các voucher/phiếu quà tặng mệnh giá này cho các bên thứ ba khác để quy đổi nhận sản phẩm vàng, phía PNJ kiến nghị.

Giải đáp cho góp ý này, NHNN cho biết Nghị định 232 đã quy định rõ về “việc thanh toán mua, bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng”. Quy định giá trị 20 triệu đồng/ngày trở lên của một khách hàng là để tránh tình trạng “lách luật” qua việc chia nhỏ các giao dịch (dưới 20 triệu đồng).

Bên cạnh đó, Luật TCTD 2024 quy định: “Tài khoản thanh toán là tài khoản tiền gửi không kỳ hạn của khách hàng mở tại ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài để sử dụng dịch vụ thanh toán do ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cung ứng”. Do đó, NHNN cho biết, các phương thức thanh toán không thông qua tài khoản thanh toán là không đúng với quy định tại Nghị định 232.

Trong quá trình lấy ý kiến đối với dự thảo luật, nhiều ngân hàng bày tỏ quan điểm và đề xuất điều chỉnh Nghị định. Theo đó, MB đề nghị bổ sung quy định/giấy phép cho phép sử dụng vàng nguyên liệu được khai thác hoặc tinh luyện từ các nguồn trong nước để làm đầu vào sản xuất vàng miếng. Lý do là nhằm tận dụng nguồn vàng nội địa và hạn chế sự phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu.

Song, theo NHNN, vì Nghị định 232 không quy định NHNN cấp phép cho hoạt động này, đồng thời nguồn nguyên liệu hợp pháp do doanh nghiệp, ngân hàng thương mại tự quyết định.

Phía BIDV đề nghị NHNN nghiên cứu, bổ sung hoặc ban hành văn bản hướng dẫn riêng cho phép mua bán vàng tài khoản ở nước ngoài để ngân hàng có thể cân bằng trạng thái vàng vật chất.

Ngoài ra, nhiều ngân hàng đề nghị rút ngắn thời gian xem xét cấp Giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu vàng (vốn được cấp theo từng lần) từ tối đa 5 ngày làm việc xuống còn 2 ngày hoặc thậm chí 1 ngày làm việc để phù hợp với thông lệ quốc tế về thời gian giao nhận vàng, đồng thời giúp DN/NHTM chủ động hơn trong việc ra quyết định xuất khẩu/nhập khẩu vàng phù hợp với biến động của thị trường, giảm rủi ro giá.

Tuy nhiên, phía NHNN cho biết, quy định thời gian tối đa là 5 ngày làm việc để đảm bảo đủ thời gian xử lý theo quy trình nội bộ NHNN.