Phân bổ tiền đầu tư chứng khoán: Hãy tránh ba sai lầm này!

Nhà đầu tư thường gặp các sai lầm sau khi gia nhập thị trường chứng khoán như dàn trải danh mục đầu tư, đặt tất cả vào một cổ phiếu hay phân bổ sai chu kỳ. Điều này dẫn đến một danh mục không tối ưu, có thể ảnh hưởng tiêu cực tới khả năng sinh lời trong tương lai.

Phân tán quá mức danh mục đầu tư

Trên thực tế, khi thị trường điều chỉnh, hầu hết các mã cổ phiếu đều giảm giá trị, không phân biệt cổ phiếu cơ bản hay cổ phiếu đầu cơ. Vì vậy, việc mua bán dàn trải không phải lúc nào cũng là cách tối ưu để quản trị rủi ro.

Có nhiều phương pháp khác nhau để đầu tư, và mỗi nhà đầu tư có một chiến lược riêng. Nhưng có một phương pháp phổ biến để quản trị rủi ro và tối ưu hóa lợi nhuận là xác định được những cổ phiếu có tiềm năng tăng trưởng cao và tập trung đầu tư vào nó. Đây được gọi là phương pháp đầu tư tập trung.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng đầu tư tập trung cũng mang theo những rủi ro nhất định. Nếu cổ phiếu mục tiêu không đạt được như kỳ vọng, danh mục đầu tư có thể chịu thiệt hại lớn. 

Do đó, việc nắm vững kiến thức và có chiến lược rõ ràng là rất quan trọng, để đảm bảo rằng việc tập trung đầu tư vào một số cổ phiếu sẽ mang lại lợi nhuận.

Bỏ hết trứng vào một giỏ

Việc “bỏ hết trứng vào một giỏ” trong đầu tư, tức là dồn toàn bộ vốn vào một mã cổ phiếu, là một cách tiếp cận phổ biến đối với nhà đầu tư mới. 

Họ hy vọng rằng việc tập trung vào một mã sẽ tối đa hóa lợi nhuận. Tuy nhiên, phương pháp này mang theo những rủi ro tiềm ẩn. 

Khi chỉ đầu tư vào một mã cổ phiếu duy nhất, danh mục đầu tư của bạn sẽ phải đối mặt với nguy cơ lớn khi doanh nghiệp gặp khó khăn hoặc thay đổi theo hướng tiêu cực trong một thị trường biến động.

Để tránh những sai lầm và không đặt quá nhiều hay quá ít vào một mã cổ phiếu, cách tiếp cận thông minh là phân bổ số lượng cổ phiếu tương ứng với vốn đầu tư của bạn. Hay nói cách khác, là phân chia số tiền đầu tư vào nhiều mã cổ phiếu khác nhau, tạo ra sự đa dạng và giảm rủi ro.

Ngoài việc quan tâm đến số lượng cổ phiếu, bạn cũng nên xem xét chất lượng và loại hình đầu tư của từng mã, cũng như tình hình tài chính của doanh nghiệp để lựa chọn những tài sản có giá trị hấp dẫn trong danh mục đầu tư của mình.

Phân bổ vốn sai chu kỳ

Phân bổ vốn sai chu kỳ là một trong những sai lầm mà nhà đầu tư thường mắc phải. Đây là tình trạng khi nhà đầu tư không đưa vốn vào thị trường chứng khoán trong thời điểm tăng trưởng mạnh, nhưng lại đổ nhiều vốn vào khi thị trường đi xuống, hy vọng tìm cơ hội gỡ lại.

Theo các chuyên gia, trong giai đoạn giảm giá trên thị trường chứng khoán Việt Nam, nhà đầu tư nên chỉ phân bổ khoảng 20-30% vốn để tận dụng các đợt hồi phục ngắn hạn trên thị trường, sau đó thoát ra ngay lập tức. 

Nếu không rút vốn kịp thời, nhà đầu tư có thể bị cuốn theo những đợt giảm mạnh hơn và khó khăn trong việc cắt lỗ, dẫn đến mất khoảng 30-50% vốn ban đầu.

Trong giai đoạn thị trường suy thoái (Bear market), chiến lược tốt là co gọn danh mục đầu tư và tập trung vào các cổ phiếu phòng thủ, bao gồm: Các công ty chủ lực trong ngành tiêu dùng, chăm sóc sức khỏe và tiện ích, hoặc các công ty có tài sản và hoạt động kinh doanh ổn định hơn… Điều này giúp tăng khả năng vượt qua giai đoạn suy thoái trên thị trường.

Ngược lại, trong giai đoạn thị trường tăng điểm với xu hướng tăng (Bull market), nhà đầu tư nên tận dụng lợi thế, từ đó xác định điểm mua và điểm bán hợp lý dựa trên giá cổ phiếu đang có xu hướng tăng, nhằm đạt được lợi nhuận kỳ vọng. 

Trong giai đoạn này, có thể sử dụng đòn bẩy tài chính margin với tỷ lệ hợp lý để tăng khả năng tối ưu hóa lợi nhuận. 

Tuy nhiên, thị trường cũng có thể trải qua những giai đoạn điều chỉnh, nhưng trong tầm nhìn dài hạn, danh mục đầu tư vẫn có khả năng sinh lời.

Do đó, việc “học” cách đối phó với từng tình huống trong thị trường, và áp dụng một chiến lược phân bổ vốn hợp lý, đóng vai trò quan trọng trong việc tránh những sai lầm gây thiệt hại tài chính khi đầu tư vào chứng khoán.