Bán khống chứng khoán là gì? Thực hiện bán khống như thế nào?

Trên thị trường chứng khoán, đa số các chứng sĩ đều kiếm lời dựa trên xu hướng tăng của chứng khoán. Đây là hình thức đầu tư phổ biến nhất hiện nay trên thị trường. Tuy nhiên, vẫn có một hình thức kiếm tiền trong khi thị trường đi xuống. Đó là Bán khống chứng khoán. Vậy, bán khống chứng khoán là gì? Thực hiện như thế nào? Hãy cùng DNSE theo dõi chuyên đề hôm nay để biết thêm thông tin về hình thức này nhé.

Bán khống chứng khoán là gì?

Bán khống (Short selling) là hình thức mua bán dựa trên xu hướng giảm của chứng khoán. Chứng khoán được dùng có thể là cổ phiếu, trái phiếu hay các công cụ phái sinh. Tuy nhiên, người bán khống không sở hữu những loại chứng khoán này.

Để kiếm lợi nhuận, người bán khống sẽ đi vay mượn chứng khoán và bán ngay lập tức. Chứng khoán có thể được vay, mượn từ các đại lý môi giới. Sau khi giá chứng khoán đó giảm sâu, họ mua lại chứng khoán với giá thấp hơn. 

Việc này mang lại lợi nhuận dựa vào hình thức hưởng chênh lệch giữa giá mua và giá bán.

Ví dụ:

Cổ phiếu công ty A có giá trị là 60$/1 cổ phiếu. Qua tìm hiểu, bạn nhận định được cổ phiếu của công ty A sẽ giảm. Bạn vay 1,000 cổ phiếu của công ty A từ bên môi giới và bán ra ngay. 

Sau 1 tuần, giá cổ phiếu giảm xuống còn 55$/1 cổ phiếu. Bạn mua lại với giá thấp hơn và trả 1,000 cổ phiếu cho bên môi giới. Tổng số tiền bạn thu được nhờ chênh lệch giá là: 60$ x 1,000 – 55$ x 1,000 = 5000$ (chưa tính tiền phí và tiền lãi).

Các bước thực hiện bán khống chứng khoán là gì?

Để thực hiện bán khống chứng khoán, bạn cần làm theo các bước cơ bản sau:

• Bước 1: Mở tài khoản giao dịch và mượn chứng khoán từ các đại lý môi giới.
• Bước 2: Thực hiện lệnh bán chứng khoán.
• Bước 3: Đợi đến khi chứng khoán giảm giá, thực hiện lệnh mua với mức giá thấp.
• Bước 4: Trả lại chứng khoán đã vay cho đại lý môi giới kèm theo khoản tiền phí và lãi suất cho vay.

Mỗi đại lý môi giới sẽ có quy định riêng về thực hiện ký quỹ khi vay. Vì thế, bạn cần phải nắm rõ về lãi suất và hoa hồng cho môi giới khi quyết định vay chứng khoán.

Bán khống chứng khoán ở Việt Nam

Khi tìm hiểu về bán khống, nhà đầu tư Việt Nam thường có câu hỏi là “Việt Nam có cho bán khống chứng khoán không?”.

Thực tế, trên thị trường chứng khoán Việt Nam, bán khống vẫn chưa được cho phép. Tuy nhiên trên thị trường chứng khoán phái sinh, hoạt động giao dịch có sự tương đồng với bán khống qua “Hợp đồng tương lai chỉ số VN30”. Đây là hợp đồng được điều chỉnh bởi tỷ lệ khối lượng cổ phiếu tự do chuyển nhượng.

Những phi vụ bán khống của George Soros trên thị trường thế giới

Hiện nay, một số thị trường chứng khoán trên thế giới cho phép việc bán khống như: Mỹ, Nhật Bản, Singapore. Và khi nhắc đến bán khống, thì không thể không nhắc đến cái tên George Soros.

Nếu Warren Buffett là nhà đầu tư của thời đại với triết lý đầu tư giá trị, thì George Soros là một nhà đầu cơ huyền thoại. “George Soros bán khống” đã gây ra nhiều biến động tiền tệ trên thị trường thế giới với những lần bán khống của mình. Đã từng có nhiều phi vụ bán khống nổi tiếng xảy ra từ ông, điển hình là 2 phi vụ sau đây:

“Thứ tư đen” năm 1997

Thứ 4, ngày 16 tháng 9 năm 1992 tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland. Chính quyền của Đảng Bảo thủ đã phải rút đồng Bảng Anh khỏi cơ chế tỷ giá hối đoái Châu Âu (ERM).

Nguyên nhân là do những cuộc tấn công từ đầu cơ tiền tệ của George Soros. Điều này khiến cho Bảng Anh mất giá nặng. Soros bán khống 10 tỷ Bảng Anh và thu được khoản 1 tỷ USD lợi nhuận.

Đại khủng hoảng châu Á năm 1997

Trong năm 1997, việc bán khống những đồng tiền châu Á của quỹ đầu cơ Soros đã gây ra cơn đại khủng hoảng. Soros bán khống đồng Baht Thái và Ringgit đầu năm 1997 với thời gian đáo hạn từ 6 tháng đến 1 năm.

Thủ tướng Malaysia buộc tội ông vì đã gây ra khủng hoảng. Tuy nhiên, ông vô tội vì không bán đồng tiền này trong tháng hoặc vài tháng trước khủng hoảng. Ngược lại ông đã mua vào khi đồng tiền bắt đầu giảm giá.

Đến hết năm 1998, GDP của khối ASEAN giảm hơn 31.7%, trong khi quỹ đầu cơ của Soros thu về 16 tỷ lợi nhuận ròng.

Kết luận

Trái với hình thức đầu tư giá trị ở chứng khoán, bán khống là một hình thức đầu cơ dựa trên xu hướng giảm của thị trường. Hiện nay, chính phủ vẫn chưa cho phép bán khống ở TTCK Việt Nam. Tuy nhiên bạn vẫn có thể bán khống trên thị trường chứng khoán phái sinh. Trên thế giới, nhiều quốc gia hợp thức hóa bán khống. Và đã có những phi vụ bán khống gây ảnh hưởng nặng nề đến giá trị tiền tệ. Hy vọng những chia sẻ trên giải đáp được cho các bạn câu hỏi bán khống chứng khoán là gì.