Kinh tế | 13/01/2023
Lãi suất OMO là gì? Vai trò của lãi suất OMO trong thị trường mở là gì?
Lãi suất OMO chắc hẳn vẫn còn xa lạ với rất nhiều người, nhưng đây là một yếu tố rất quan trọng đối với thị trường tài chính. Vậy lãi suất OMO là gì? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn các kiến thức cơ bản về thị trường OMO.
Lãi suất OMO là gì?
OMO là gì?
OMO là viết tắt của Open Market Operations hay còn được gọi là nghiệp vụ thị trường mở.
Theo định nghĩa của Luật Ngân hàng nhà nước 2012, Nghiệp vụ thị trường mở là một trong những công cụ thực hiện chính sách tiền tệ của quốc gia; được thực hiện bởi ngân hàng Nhà nước qua việc mua bán các loại giấy tờ có giá trị với tổ chức tín dụng.
Tại Khoản 1 Điều 3 Thông tư 42/2015/TT-NHNN, định nghĩa Nghiệp vụ ngân hàng mở là việc Ngân hàng nhà nước thực hiện mua bán giấy tờ có giá trị với các thành viên để kiểm soát cung tiền.
Nghiệp vụ thị trường mở được coi là một trong các công cụ quan trọng nhất đối với chính sách tiền tệ. Nghiệp vụ này là yếu tố quyết định quan trọng nhất đối với những thay đổi trong lượng tiền cơ sở. Việc mua bán trái phiếu mở sẽ làm thay đổi cơ số tiền tệ. Nó còn đồng thời thay đổi cung ứng tiền tệ.
Hiện tại ở Việt Nam, nghiệp vụ thị trường mở được Ngân hàng nhà nước chính thực hiện đầu tiên vào ngày 12/07/2000. Đến nay nó đã phát triển về quy mô; tổ chức cũng như chất lượng hoạt động. Ngoài ra nó còn đồng thời trở thành công cụ điều tiết tiền tệ chủ yếu của Ngân hàng nhà nước nhằm thực hiện có hiệu quả các mục tiêu của chính sách tiền tệ.
Tìm hiểu về lãi suất OMO
Có 4 loại lãi suất chính:
- Lãi suất trên thị trường mở (OMO)
- Lãi suất tái cấp vốn
- Lãi suất chiết khấu
- Lãi suất cơ bản.
Lãi suất OMO được hiểu là lãi suất mà ngân hàng nhà nước đưa ra trong giao dịch bơm vốn cho các thành viên trên thị trường mở. Với tính chất là các giao dịch mua bán giấy tờ ngắn hạn vậy nên lãi suất OMO có giá trị cao nhất so với các lãi suất còn lại.
Lãi suất OMO được đánh giá là khá linh hoạt do ngân sách nhà nước chủ động điều hành linh hoạt thực hiện hiệu quả các công cụ chính sách tiền tệ và kiềm chế lạm phát.
Bơm tiền vào OMO là gì?
Bơm tiền qua OMO là cách nhà đầu tư nói về quá trình ngân hàng Nhà nước bơm tiền vào hệ thống ngân hàng. Quá trình này được thực hiện qua kênh nghiệp vụ thị trường mở dựa trên giao dịch mua các giấy tờ có giá trị có giá từ các ngân hàng thành viên.
Trong đó:
- Mua có kỳ hạn là quá trình ngân hàng Nhà nước mua giấy tờ có giá; sau đó nhận quyền sở hữu giấy tờ có giá từ thành viên. Các thành viên sẽ cam kết mua lại giấy tờ đó sau một thời gian nhất định.
- Mua hẳn cũng là quá trình ngân hàng nhà nước mua giấy tờ có giá và nhận quyền sở hữu giấy tờ; nhưng không kèm theo cam kết phải bán lại nó.
Hoạt động bơm tiền qua OMO được thực hiện khi mà các ngân hàng thành viên gặp khó khăn trong thanh khoản.
Chẳng hạn như:
Giai đoạn hệ thống ngân hàng gặp nhiều khó khăn thanh khoản; thị trường có những biến động đáng kể, người tiêu dùng có khả năng rút tiền nhiều. Tại thời điểm đó thông qua OMO, ngân hàng nhà nước sẽ đưa ra khối lượng tiền lớn nhằm có những hỗ trợ kịp thời cho các ngân hàng thành viên.
Đặc điểm của thị trường mở OMO
Yếu tố quyết định sự thay đổi lượng tiền cung ứng trên toàn thị trường
Lãi suất OMO nổi tiếng là một công cụ rất quan trọng của chính sách tiền tệ; nó quyết định hầu hết các thay đổi của cơ sở tiền tệ. Việc mua bán các giấy tờ có giá trị sẽ làm thay đổi cơ số tiền tệ.
Ví dụ, khi mua giấy tờ có giá trị từ các ngân hàng thương mại, thì các ngân hàng nhà nước sẽ làm tăng dự trữ của các ngân hàng. Việc này dẫn đến tổng lượng cơ sở tiền tăng lên và lượng cung tiền cũng theo đó tăng theo. Bên cạnh đó, khi ngân hàng nhà nước thực hiện quá trình bán các giấy tờ có giá thì sẽ làm giảm dự trữ của các ngân hàng thương mại.
Trái phiếu Chính phủ luôn được ưu tiên
Ngân hàng Nhà Nước sẽ điều chỉnh lượng cung tiền bằng bất kỳ loại giấy tờ có giá trị nào trong thị trường OMO. Nhưng, trên thực tế, các loại giấy tờ có giá trị đều không sẵn sàng để trao đổi vì tính thanh khoản của nó khá thấp. Vậy nên để thị trường OMO đạt hiệu quả cao thì ngân hàng nhà nước phải mua bán các loại giấy tờ đó nhanh chóng nhất có thể để điều chỉnh cung tiền cho kịp thời theo từng thời điểm.
Các giấy tờ này được yêu cầu phải trao đổi linh hoạt và đáp ứng các giao dịch mà không ảnh hưởng đến thị trường. Và trái phiếu Chính phủ luôn được ưu tiên vì nó đáp ứng được cả hai điều kiện trên.
Các chủ thể tham gia vào trong thị trường mở OMO
Thị trường mở OMO được đánh giá là một thị trường có tính chất mở nên các thành phần tham gia vô cùng đa dạng và mỗi chủ thể sẽ có một mục đích khác nhau. Tóm lại, dù bạn là chủ thể với quy mô như thế nào thì đều có thể trở thành đối tác cho các hoạt động của thị trường mở khi đáp ứng đủ các điều kiện của ngân hàng Nhà nước.
Các tiêu chí tiêu biểu như:
- Đảm bảo rằng mình có một độ tin cậy nhất định
- Quá trình giao dịch mua bán giữa đối tác và ngân hàng
Các chủ thể thông thường có thể tham gia:
- Ngân hàng Trung ương
- Ngân hàng Thương mại
- Các tổ chức tài chính phi ngân hàng
- Các nhà giao dịch trung gian
Vai trò của thị trường mở OMO
Đối với thị trường
Sau khi các quy định của pháp luật đưa ra, nghiệp vụ thị trường mở có hiệu lực, thì thị trường mua bán giấy tờ có giá trị đã trở nên sôi động hơn nhờ sự tham gia của ngân hàng Nhà nước và ngân hàng Thương mại,…
Đối với ngân hàng Thương mại cũng như các tổ chức tín dụng
Thị trường OMO giúp các tổ chức tín dụng sử dụng hiệu quả hơn các nguồn lực nhàn rỗi và đa dạng hóa các hoạt động của mình. Các tổ chức tín dụng không chỉ thực hiện các nghiệp vụ chính như cho vay, bảo lãnh,… mà còn sử dụng nguồn vốn để mua bán các loại giấy tiwf có giá trị khác nhau.
Đối với ngân hàng Nhà nước
Nghiệp vụ thị trường mở OMO giúp ngân hàng nhà nước dễ dàng quản lý chính sách tiền tệ, điều tiết cung cầu vốn ngắn hạn. Nghiệp vụ thị trường OMO còn giúp ngân hàng đưa ra định hướng về lãi suất thị trường nhằm hạn chế tối đa những biến động của lãi suất. Qua đó, nhân hàng Nhà nước có thể hoàn thành tốt các mục tiêu của chính sách tiền tệ trong mỗi giai đoạn kinh tế.
Trên đây là tất cả những thông tin mà chúng tôi có thể cung cấp cho bạn về thị trường OMO và lãi suất OMO là gì? Hy vọng chúng sẽ giúp ích cho các nhà đầu tư trong quá trình tìm hiểu.