Lợi nhuận trước thuế là gì? – Tìm hiểu từ A-Z về cách tính, ý nghĩa

Các chỉ tiêu về lợi nhuận là một trong những yếu tố được nhà đầu tư quan tâm hàng đầu khi phân tích doanh nghiệp. Trong đó, chỉ tiêu lợi nhuận trước thuế thường được xem xét đầu tiên. Vậy chỉ tiêu này là gì? Cách tính lợi nhuận trước thuế? Ý nghĩa của nó đối với doanh nghiệp và nhà đầu tư? Những nội dung này sẽ được trình bày trong bài viết dưới đây của DNSE.

Lợi nhuận trước thuế là gì?

Lợi nhuận trước thuế (Earning Before Interest and Tax: EBIT) là một chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Lợi nhuận trước thuế cho biết tổng lợi nhuận tạo ra trong kỳ (chưa trừ chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp). Chỉ tiêu này thường xuất hiện trên Báo cáo kết quả kinh doanh. 

Đánh giá lợi nhuận trước thuế trong kinh doanh

Trường hợp 1: EBIT >0 

Khi EBIT lớn hơn 0 cho thấy doanh nghiệp đang làm ăn có lãi. Doanh thu đem về đủ để bù đắp các khoản chi phí và có dư. Doanh nghiệp nên tiếp tục kinh doanh và cân nhắc mở rộng phạm vi sản xuất kinh doanh.

Trường hợp 2: EBIT = 0

Điều này phản ánh doanh nghiệp làm ăn không có lãi. Doanh thu chỉ vừa đủ bằng với các chi phí bỏ ra. Khi đó doanh nghiệp sẽ không có tiền để trả lãi nợ vay và đóng thuế thu nhập doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần xem xét thay đổi chiến lược kinh doanh hoặc chuyển sang mô hình kinh doanh hiệu quả hơn.

Trường hợp 3: EBIT < 0

Đây là trường hợp tệ nhất mà không doanh nghiệp nào mong muốn. EBIT nhỏ hơn 0 đồng nghĩa với việc công ty đang thua lỗ. Tổng doanh thu nhỏ hơn các chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp, chi phí lương nhân viên,… Trong trường hợp này, doanh nghiệp cần cân nhắc thu hẹp hoạt động, cắt giảm chi phí hoặc chuyển hướng kinh doanh. 

Phương thức tính lợi nhuận trước thuế

Tính theo chiều xuôi

Tính lợi nhuận trước thuế theo chiều xuôi là phương pháp tính dựa vào doanh thu và chi phí. Cụ thể:

Lợi nhuận trước thuế (EBIT) = Tổng doanh thu – Giá vốn hàng bán – Chi phí bán hàng – Chi phí quản lý doanh nghiệp

Ví dụ: 

Năm 2022, Công ty A có tổng doanh thu từ hoạt động bán hàng là 50.000 triệu đồng. Giá vốn hàng bán là 1 triệu đồng/sản phẩm. Tổng số sản phẩm đã bán là 20.000 sản phẩm. Chi phí trả lương nhân viên là 1.000 triệu đồng. Chi phí thuê mặt bằng và điện nước là 1.500 triệu đồng. 

Lợi nhuận trước thuế của công ty A trong năm 2022 là:

=> EBIT = 50.000 – 1 x 20.000 – 1.000 – 1.500 = 27.500 triệu đồng 

Tính theo chiều ngược

Tính theo chiều ngược là cách tính EBIT khi biết lợi nhuận sau thuế.

Lợi nhuận trước thuế (EBIT) = Lợi nhuận sau thuế + Chi phí lãi vay + Thuế TNDN

Ví dụ: 

Năm 2022, Công ty A có lợi nhuận ròng là 25.000 triệu đồng. Chi phí trả tiền lãi trong năm là 1.500 triệu đồng. Thuế thu nhập doanh nghiệp công ty phải đóng là 1.000 triệu đồng. 

=> EBIT = 25.000 + 1.500 + 1.000 = 27.500 triệu đồng

Lợi nhuận trước thuế có tầm quan trọng như thế nào?

Đối với doanh nghiệp. Lợi nhuận trước thuế là chỉ số quan trọng trong đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh của một doanh nghiệp. Qua đó, đề ra những giải pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh, cân đối doanh thu – chi phí. Chỉ tiêu này cũng giúp doanh nghiệp minh bạch các khoản thu chi tài chính. Vì thế đây là chỉ tiêu không thể thiếu trong việc quyết toán thuế, kêu gọi đầu tư.

Đối với nhà đầu tư, nhà phân tích tài chính. Công thức của EBIT không tính đến vốn chủ sở hữu, vốn vay cũng như gánh nặng thuế như lợi nhuận sau thuế. Do vậy EBIT là thước đo chính xác khả năng sinh lời của công ty. Chỉ tiêu này đặc biệt phù hợp khi phân tích các doanh nghiệp thuộc ngành sử dụng vốn vay nhiều. Ngoài ra, nó cũng giúp so sánh nghĩa vụ thuế, chi phí vay nợ giữa các doanh nghiệp khác nhau.

So sánh lợi nhuận trước thuế và lợi nhuận sau thuế

	Lợi nhuận trước thuế	Lợi nhuận sau thuế
Khái niệm	Là lợi nhuận trước khi nộp thuế và tiền lãi vay	Là lợi nhuận sau khi trừ đi thuế phải nộp nhà nước và lãi vay vay
Công thức	EBIT = Doanh thu – Chi phí	Lợi nhuận sau thuế = Doanh thu – Chi phí – Thuế TNDN – Chi phí lãi vay
Ý nghĩa	– Giúp đánh giá chính xác tình hình kinh doanh của doanh nghiệp – Lợi nhuận trước thuế là cơ sở để các nhà đầu tư so sánh và đưa ra lựa chọn đầu tư hợp lý	– Lợi nhuận sau thuế cho thấy công ty kiểm soát chi phí vốn như thế nào. – Cho biết doanh nghiệp kinh doanh lời hay lỗ. Từ đó phản ánh triển vọng của cổ phiếu doanh nghiệp.

Có được chia lợi nhuận trước thuế không?

Trên thực tế, hầu hết doanh nghiệp sẽ chia lợi nhuận sau khi đã thanh toán hết các khoản nợ và đóng thuế thu nhập doanh nghiệp. Do vậy lợi nhuận trước thuế thường không chia. Doanh nghiệp chỉ chia phần lợi nhuận sau thuế.

Nếu lợi nhuận sau thuế dương thì doanh nghiệp làm ăn có lãi và các cổ đông sẽ được chia cổ tức. Lợi nhuận sau thuế âm hoặc bằng 0 chứng tỏ doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ. Tuy nhiên, cũng có trường hợp dù có lãi nhưng doanh nghiệp không chia cho cổ đông mà giữ lại lợi nhuận để tái đầu tư, mở rộng sản xuất kinh doanh.

Kết

Lợi nhuận trước thuế là chỉ tiêu quan trọng đối với mọi doanh nghiệp và cũng là tiêu chí nhà đầu tư cần quan tâm khi lựa chọn cổ phiếu. Mong rằng bài viết của DNSE đã giải đáp được thắc mắc của bạn về vấn đề này. Đừng quên ghé thăm website để cập nhật nhiều thông tin bổ ích về tài chính – chứng khoán nhé.