Học đầu tư | 30/01/2024

Spot Market là gì? Phân biệt Spot Market và Futures Market

Khi bàn về đầu tư, một trong những thuật ngữ được thảo luận nhiều nhất là “thị trường giao ngay” hay còn được gọi là Spot Market. Vậy Spot Market là gì?

Spot Market là gì?

Tìm hiểu về Spot Market
Tìm hiểu về Spot Market

Thị trường này cũng thường xuất hiện trong lĩnh vực vận tải và hậu cần (logistics).

Cách thức hoạt động của Spot Market           

Thị trường giao ngay còn được gọi là thị trường tiền mặt (Cash Market) hay thị trường vật lý (Physical Market), tại đây việc trao đổi hàng hóa và thanh toán thường xảy ra ngay lập tức.

Tuy nhiên, trong các thị trường có tổ chức, thường mất hai ngày làm việc (T+2) để hoàn thành quá trình giao hàng và thanh toán. Nhưng hợp đồng giữa người mua và người bán sẽ được thực hiện và có hiệu lực ngay khi ký kết, không cần phải chờ đợi cho đến khi hàng hóa thực sự được giao và tiền được thanh toán.                                                                

Hình thức của Spot Market

Thị trường giao ngay có thể được chia thành hai hình thức chính:

  • Sàn giao dịch giao ngay: Còn được gọi là thị trường có tổ chức. Tại đây, chứng khoán hoặc hàng hóa được giao dịch trên sàn giao dịch cụ thể. Giá cả được xác định dựa trên luật cung cầu, và hai bên sẽ thực hiện giao dịch ngay lập tức trên sàn đó.
  • Giao dịch trực tiếp – OTC (Over The Counter): Đây là cách giao dịch diễn ra trực tiếp giữa các trader với nhau, mà không có sự tham gia của bất kỳ tổ chức trung gian nào. Giá cả trong thị trường OTC thường được thỏa thuận một cách tự do giữa các bên tham gia. Điều khoản của hợp đồng cũng thường được đàm phán và thỏa thuận giữa các bên, nên có thể không tuân theo các tiêu chuẩn nào.

Spot Price là gì?

Spot Price hay giá giao ngay là giá của một sản phẩm hoặc dịch vụ được bán ngay trên thị trường. 

Hai bên sẽ khớp và xác định giá giao ngay bằng cách đặt các lệnh mua và bán. Trong thị trường thanh khoản tốt, giá giao ngay có thể thay đổi từng giây ngay khi có lệnh được thực hiện và các lệnh mới được đưa vào thị trường. 

Ưu và nhược điểm của Spot Market

Ưu và nhược điểm của Spot Market
Ưu và nhược điểm của Spot Market

Ưu điểm

  • Spot Market cho phép bạn mua và nhận hàng ngay lập tức, tiết kiệm thời gian và công sức.
  • Thị trường này thường có nhiều người tham gia, dễ dàng mua và bán tài sản, thanh khoản cao.
  • Nếu bạn là người sản xuất hoặc bán lẻ hàng hóa, bạn có thể tham gia Spot Market để bảo vệ khỏi biến động giá.
  • Không yêu cầu số vốn tối thiểu.

Nhược điểm

  • Nhiều trường hợp đòi hỏi bạn phải nhận hàng hóa thực sự. Điều này không phải lúc nào cũng phù hợp với người đầu cơ – những người chỉ muốn đầu tư mà không muốn sở hữu thực tế.
  • Một hạn chế khác là thị trường giao ngay không thích hợp để bảo vệ rủi ro liên quan đến sản xuất hoặc tiêu thụ hàng hóa trong tương lai.

So sánh Spot Market và Futures Market

Bên cạnh Spot Market, Futures Market cũng là thuật ngữ quen thuộc với các nhà đầu tư.  Vậy sự khác biệt giữa hai thị trường này là gì? Các nhà đầu tư nên chọn thị trường Spot hay Futures? Để trả lời câu hỏi, hãy tìm hiểu các khái niệm quan trọng liên quan đến giao dịch trên cả hai thị trường.

Futures Market là gì?

Future Market hay Hợp đồng tương lai, là nơi mua bán hàng hóa, nguyên liệu và các công cụ tài chính với cam kết giao hàng tại một thời điểm trong tương lai. 

Ngược lại, Spot Market là thị trường giao dịch hàng hóa ngay lập tức. Giá hợp đồng tương lai (Future Price) được ước tính từ giá thị trường hiện tại cộng với chi phí trước khi chuyển giao hàng hóa, tài sản.

Điểm khác biệt giữa Spot Market và Futures Market

Tiêu chí so sánh

Spot Market

Futures Market

Chi phí
  • Các giao dịch được thanh toán bằng tiền 
  • Theo giá trị thị trường khi đó
  • Giá này có thể khác với giá tại thời điểm giao hàng.
  • Giá hợp đồng giao ngay cũng phải chịu thêm một số chi phí như chi phí lưu kho, bảo hiểm,… cho đến thời điểm giao hàng cho người mua. 
  • Giá trong hợp đồng tương lai sẽ dựa trên cung và cầu dự đoán cho tài sản hoặc hàng hóa đó
  • Không có phí hoán đổi
  • Yêu cầu bạn phải thực hiện một khoản tiền gửi ban đầu; còn được gọi là trái phiếu hiệu suất (trái phiếu có bảo đảm).
Rủi ro đối tác Ký quỹ trên thị trường giao ngay là số tiền bạn phải trả trước hoặc đặt cọc với nhà môi giới. Nếu bạn không giao dịch, bạn có thể mất hoặc được trả lại số tiền này và nó không liên quan đến rủi ro của đối tác. Sử dụng 2 kỹ thuật quan trọng để giảm thiểu rủi ro:
  • Performance Bonds: Để bắt đầu giao dịch tương lai, bạn cần đặt một số tiền làm đảm bảo. Nếu bạn không tuân thủ, số tiền này có thể mất.
  • Maintenance Margin: Đây là số tiền tối thiểu bạn cần để duy trì giao dịch của mình. Nếu số tiền này giảm xuống, bạn có thể phải nộp thêm tiền.
Thời gian 

và giá giao dịch 

  • Giao dịch diễn ra “tại chỗ” và “ngay lập tức”, thường được thực hiện ngay sau khi đặt lệnh mua/bán.
  • Giá giao dịch phản ánh giá trị thị trường hiện tại của tài sản và biến đổi theo thời gian thực dựa trên nhu cầu và cung cấp.
Cho phép các bên thỏa thuận mua hoặc bán tài sản tại một thời điểm xác định trong tương lai với giá thỏa thuận từ trước.
Ngày hết hạn Không có ngày hết hạn hợp đồng cụ thể. Hết hạn vào thời điểm được quy định trước đó trong hợp đồng.
Phòng ngừa rủi ro Sử dụng các công cụ phòng ngừa rủi ro: quản lý định lượng, chuyển khoản trước khi giao dịch. Cho phép các bên sử dụng công cụ phòng ngừa rủi ro: hợp đồng tương lai, hợp đồng chênh lệch giá.

Tạm kết

Mỗi loại thị trường có ưu điểm và hạn chế riêng, các nhà đầu tư cần xem xét kỹ trước khi quyết định đầu tư vào thị trường nào. Trên đây là toàn bộ chia sẻ về khái niệm spot market là gì, hy vọng bài viết đã mang lại nhiều giá trị cho bạn đọc.

ads-3
share facebook
Author

Tác giả:

Doãn Thị Lan

Đã đóng góp: 1 bài viết

Bài viết liên quan