Ước tính đồng thuận: Định nghĩa và cách hoạt động

Mọi người thường nghe đến việc lợi nhuận của doanh nghiệp “đạt kỳ vọng”, “chưa được như kỳ vọng”, “vượt kỳ vọng”. Vậy kỳ vọng này là gì, mức kỳ vọng dựa vào đâu mà có? Hãy cùng tìm hiểu về thuật ngữ ước tính đồng thuận trong bài viết dưới đây.

Ước tính đồng thuận là gì?

Ước tính đồng thuận (Consensus Estimate) là dự báo về thu nhập dự kiến của một doanh nghiệp. Các chuyên gia sẽ kết hợp các số liệu về tài chính, thị trường và triển vọng tương lai của doanh nghiệp. Thông thường, các số liệu này được cập nhật và lập kế hoạch cho từng quý, năm tài chính trong hiện tại và năm tiếp theo.

Hiểu về Ước tính đồng thuận

Các bài báo thường sử dụng các cụm từ như “đạt được kỳ vọng”, “vượt qua kỳ vọng” hoặc “thấp hơn kỳ vọng” để miêu tả hiệu suất tài chính của một công ty. Những “kỳ vọng” này thường là ước tính đồng thuận.

Các nhà phân tích sẽ dựa trên: Dự đoán, mô hình, đánh giá chủ quan, tâm lý thị trường và những nghiên cứu của mình để đánh giá tiềm năng công ty trong tương lai. Ước tính đồng thuận sẽ là tổng hợp của nhiều đánh giá khác nhau từ các nhà phân tích, và không chính xác 100%.

Hầu hết, họ sẽ dựa vào báo cáo tài chính của công ty (ví dụ như bảng cân đối kế toán, báo cáo lợi nhuận, báo cáo dòng tiền), và các quan điểm chủ quan của mình để đánh giá và đưa ra kết luận.

Ước tính đồng thuận ảnh hưởng gì đến quyết định đầu tư?

Các báo cáo tài chính hàng quý được lập và công bố để các nhà đầu tư có thể đánh giá hiệu quả kinh doanh của công ty, ước tính đồng thuận cũng là một chỉ số ảnh hưởng tới quyết định.

Trong ngắn hạn, nếu thu nhập của công ty thấp hơn ước tính đồng thuận, thường không đe dọa đến hoạt động kinh doanh. Việc tiếp tục sở hữu cổ phần hoặc vẫn đầu tư, cũng có thể giúp công ty củng cố tài chính trong thời gian ngắn.

Tuy nhiên, trong dài hạn, việc thu nhập của công ty thấp hơn ước tính đồng thuận có thể là một dấu hiệu cho thấy có những vấn đề trong hoạt động kinh doanh. Vì vậy, nhà đầu tư cần phải cân nhắc và đánh giá kỹ trước khi quyết định đầu tư vào công ty.

Lưu ý khi sử dụng Ước tính đồng thuận

Phương pháp này chỉ dựa trên các thông tin ước lượng, không hoàn toàn chính xác với thực tế doanh nghiệp. Việc xác định thu nhập chỉ dựa trên kinh nghiệm và khả năng phán đoán, không phải là một bộ môn khoa học chính xác. Tuy nhiên, việc đánh giá này có thể giúp so sánh hiệu quả của công ty và kỳ vọng của cổ đông.

Chưa được phản ánh khách quan, chính xác

Các nhà phân tích không chỉ dựa vào báo cáo tài chính của công ty. Trên thực tế, việc đánh giá chỉ dựa trên báo cáo tài chính có thể bị thiếu chính xác và không  phản ánh đầy đủ trên mọi khía cạnh, do các dữ liệu không được tổng hợp đầy đủ và chính xác. Ngoài ra, công ty có thể có những hoạt động có thu khác, nằm trong hoạt động nội bộ mà nhà phân tích không thể nắm bắt.

Các ước tính đồng thuận cũng có thể bị thao túng bởi các nhân viên của công ty hoặc nhà quản lý. Nó làm ảnh hưởng đến giá trị thu nhập dự kiến, gây ra sự chênh lệch trong phân tích và đánh giá của nhà đầu tư khi lựa chọn đầu tư vào doanh nghiệp.

Việc nâng khống các ước tính đồng thuận có thể dẫn đến các con số không chính xác và đưa ra các dự đoán sai về tiềm năng của doanh nghiệp, khiến nhà đầu tư lựa chọn sai doanh nghiệp để đầu tư.

Sử dụng cùng với Mô hình chiết khấu dòng tiền (DCF)

Những nhà nghiên cứu thường lấy thông tin từ các nguồn dữ liệu trên và đưa chúng vào một mô hình định giá dòng tiền chiết khấu (DCF). DCF được hiểu là phương pháp định giá một khoản đầu tư vào doanh nghiệp hay dự án nào đó, dựa trên dòng tiền tương lai. Hiểu đơn giản thì nó giúp cho nhà đầu tư biết được cơ hội đầu tư đó có mang về lợi nhuận hay không.

Nếu kết quả tính được bằng phương pháp DCF lớn hơn giá cổ phiếu hiện tại trên thị trường, có thể kết luận rằng giá trị của cổ phiếu đó cao hơn so với ước tính đồng thuận. Ngược lại, nếu kết quả tính toán bằng phương pháp DCF thấp hơn giá cổ phiếu trên thị trường, nhà phân tích sẽ kết luận rằng cổ phiếu đó đang được định giá thấp hơn so với ước tính đồng thuận.

Ngoài ra, việc sử dụng mô hình DCF giúp phản ánh đầy đủ các nguồn thu trên thực tế và khả năng tạo ra thu nhập của doanh nghiệp. Nhưng để đưa ra các kỳ vọng hiện tại về ước tính đồng thuận, cần phải áp dụng mức chiết khấu thích hợp. Mức chiết khấu này có thể bị ảnh hưởng bởi yếu tố thời gian hoặc tính ổn định của giá trị tiền.

Việc chiết khấu giúp đưa ra cái nhìn tích cực nhất về giá trị thu nhập dự kiến và giúp định giá chính xác hơn cho công ty. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng phương pháp này cũng có thể có những giới hạn và cần sử dụng cùng với các phương pháp định giá khác để đưa ra quyết định đầu tư chính xác.