5 giai đoạn Bear trap là gì? Ví dụ thực tế trên thị trường và cách phòng tránh

Bear trap – hay còn gọi là bẫy giảm giá, là hiện tượng thị trường đánh lừa nhà đầu tư khiến họ tưởng xu hướng sắp giảm, từ đó vội vàng bán ra và bị thua lỗ. Vậy Bear trap là gì? Dấu hiệu nhận biết Bear trap ra sao? Có ví dụ nào về Bear trap trong thực tế hay không? Và làm sao để phòng tránh “cái bẫy” này? Cùng tìm DNSE hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

Bear trap là gì?

Khái niệm về Bear trap trong chứng khoán là gì?

Bear trap (bẫy con gấu hay bẫy giảm giá) là một tín hiệu giảm giá giả xuất hiện trong xu hướng tăng, khiến nhà đầu tư lầm tưởng thị trường sắp đảo chiều giảm. 

Trước hiện tượng Bear trap, nhà đầu tư thường có xu hướng vội vàng bán ra. Tuy nhiên, ngay sau đó giá phục hồi và tiếp tục xu hướng tăng. Vì vậy không ít người bị thua lỗ vì cái “bẫy” này trên thị trường chứng khoán.

Hiện tượng này thường xảy ra dưới sự thao túng thị trường ngắn hạn, đặc biệt là trong thị trường có tính đầu cơ cao.

Bản chất của Bear trap trong chứng khoán là gì?

Bản chất của Bear trap là sự cạnh tranh giữa hai phe mua và bán. Khi đường giá bắt đầu giảm và phá vỡ các ngưỡng hỗ trợ, một số nhà đầu tư nhanh chóng gia nhập phe bán. Sau đó, phe bán dần yếu thế hơn phe mua dẫn đến lực bán bị suy giảm. Kết quả là đường giá đảo chiều và tăng trở lại. 

Sở dĩ có hiện tượng Bear trap vì nhiều nhà đầu tư có tâm lý bán tháo khi giá cổ phiếu (hoặc hàng hóa khác) giảm. Họ không cần biết nguyên nhân giảm giá, mà chỉ hành động theo tín hiệu thị trường. Vì vậy, khi thị trường đưa ra một tín hiệu giảm giá giả, họ nhanh chóng mắc bẫy.

Bear trap thường diễn ra trong bao lâu?

• Intraday (trong ngày): Chỉ vài giờ – thường xuất hiện với các cổ phiếu biến động mạnh.
• Ngắn hạn (thường gặp nhất): 3-10 ngày, phổ biến trên biểu đồ daily.
• Dài hơn (ít gặp): 2-4 tuần, xảy ra khi thị trường rơi vào trạng thái nghi ngờ kéo dài.

Tham khảo thêm: Bull trap là gì? 3 bước xử lý khi gặp Bull trap.

Các giai đoạn của Bear trap là gì?

Một Bear trap điển hình thường diễn ra qua 5 giai đoạn:

1. Thị trường đang tăng giá thì xuất hiện một đợt giảm mạnh bất ngờ.
2. Giá phá vỡ ngưỡng hỗ trợ kỹ thuật, tạo tín hiệu bán giả.
3. Nhà đầu tư phản ứng bằng cách bán tháo, thanh khoản sụt giảm.
4. Lực bán yếu dần, bên mua chiếm ưu thế, giá bật lên mạnh mẽ.
5. Giá trở lại đà tăng, nhà đầu tư đã bán ra trước đó bị mắc kẹt và thua lỗ.

Cụ thể chi tiết như sau:

Giai đoạn	Đặc điểm	Ví dụ minh họa
Giai đoạn 1	Thị trường đang trong xu hướng tăng, bất ngờ xuất hiện một đợt giảm giá mạnh. Đường giá hướng về vùng hỗ trợ quan trọng, tạo cảm giác thị trường chuẩn bị đảo chiều.	Giá cổ phiếu XYZ tăng liên tục từ 40.000 đồng lên 50.000 đồng. Đột nhiên, giá giảm nhanh về vùng 47.000 đồng – gần ngưỡng hỗ trợ kỹ thuật. Nhà đầu tư bắt đầu lo ngại có điều gì bất thường.
Giai đoạn 2	Giá phá vỡ ngưỡng hỗ trợ khiến nhiều người tin rằng xu hướng tăng đã kết thúc và vội vàng vào lệnh bán hoặc cắt lỗ. Tuy nhiên, đây thực chất là một tín hiệu giả, đi kèm thanh khoản thấp – dấu hiệu cảnh báo Bear trap.	Khi giá cổ phiếu XYZ rơi xuống dưới 46.500 đồng (phá hỗ trợ), một lượng lớn nhà đầu tư bán tháo. Tuy nhiên, khối lượng giao dịch lại không tăng đột biến – chứng tỏ bên bán không thực sự mạnh.
Giai đoạn 3	Phe bán và phe mua giằng co quanh khu vực hỗ trợ vừa bị phá. Giá đi ngang trong biên độ hẹp, khối lượng giao dịch thấp cho thấy thị trường đang chờ đợi hướng đi tiếp theo.	Giá dao động quanh vùng 46.200 – 46.500 đồng trong 2 – 3 phiên, không giảm sâu thêm. Biểu đồ nến thể hiện tâm lý do dự.
Giai đoạn 4	Phe mua bắt đầu áp đảo, tạo ra một phiên bật tăng mạnh vượt vùng hỗ trợ cũ. Có thể xuất hiện gap tăng giá, xác nhận rằng lực bán đã cạn kiệt.	Trong phiên giao dịch kế tiếp, cổ phiếu XYZ tăng lên 47.800 đồng, kèm khối lượng tăng rõ rệt. Đây là tín hiệu xác nhận Bear trap, thị trường đã “bắt bài” bên bán.
Giai đoạn 5	Những nhà đầu tư đã bán ra trước đó bị “kẹt lệnh” khi giá hồi phục. Họ lỡ mất sóng tăng hoặc bị lỗ vì bán sớm. Bear trap chính thức khiến họ thiệt hại tài chính hoặc bỏ lỡ cơ hội.	Giá XYZ tiếp tục tăng lên 49.000 đồng. Nhà đầu tư đã bán ở vùng 46.000 – 46.500 đồng nhìn lại tiếc nuối, không kịp mua lại hoặc đã chịu lỗ đáng kể nếu bán cắt lỗ dưới đáy.

Dấu hiệu của một Bear trap là gì?

Thanh khoản giảm

Nếu đường giá giảm đi kèm theo thanh khoản giảm đáng kể, thì có thể xu hướng giảm giá sẽ không kéo dài lâu. Mức thanh khoản thấp cho thấy bên bán đang không thể thực hiện được ý đồ của mình. Điều này dẫn đến lực bán sẽ suy yếu trong tương lai gần. 

Đây là một trong những dấu hiệu để nhận ra Bear trap. Để kiểm tra thanh khoản của cổ phiếu/hàng hóa, bạn có thể nhìn vào khối lượng giao dịch (volume) trên biểu đồ kỹ thuật.

Sử dụng các mức Fibonacci

Đường Fibonacci sẽ cho thấy các ngưỡng hỗ trợ trên đồ thị giá. Có hai bước để sử dụng Fibonacci trong nhận biết Bear trap. 

• Bước một là bạn cần để ý khi đường giá phá vỡ ngưỡng hỗ trợ trong Fibonacci. 
• Bước hai, đợi phiên sau để xác nhận đây có là một tín hiệu bán hay chỉ là Bear trap. 

Nếu đường giá phá vỡ hỗ trợ nhưng ngừng lại ở một mức Fibonacci thì khả năng cao đang có một Bear trap diễn ra.

Như ví dụ ở trên, đường giá đã giảm xuống dưới mức hỗ trợ ở Fibonacci 0.382. Tuy nhiên, khi gặp mức Fibonacci 0.5, đường giá đã bật tăng trở lại. Có thể thấy đây rõ ràng là một Bear trap. 

Trong trường hợp này, nhà đầu tư không nên phản ứng ngay khi thấy mức hỗ trợ bị phá vỡ. Thay vào đó, bạn nên đợi những phiên giao dịch tiếp theo xem đường giá có bật tăng khi gặp các mức hỗ trợ tiếp theo không.

Cách phòng tránh bear trap là gì?

Chuẩn bị kiến thức phân tích kỹ thuật

Để tránh mắc phải bẫy giảm giá, bạn cần trang bị cho mình kiến thức về phân tích kỹ thuật. Chỉ khi hiểu được các tín hiệu và chỉ báo kỹ thuật, bạn mới có thể phân biệt được đâu là tín hiệu giả. 

Ngoài ra, bạn cần áp dụng những kiến thức này vào giao dịch thực tế. Những kinh nghiệm trên thị trường giao dịch sẽ giúp bạn nhạy bén hơn trong việc phát hiện và tránh Bear trap.

Đặt mức chốt lãi cụ thể

Việc xác định trước mức lợi nhuận kỳ vọng (take profit) và mức lỗ có thể chịu (stop loss) giúp bạn kiểm soát rủi ro tốt hơn, hạn chế bị cuốn vào các pha biến động giả của thị trường. 

Mức chốt lời có thể được xác định bởi các chỉ báo kỹ thuật hoặc mô hình nến. Hoặc nếu bạn đầu tư theo phân tích cơ bản, mức chốt lời là mức định giá của hàng hóa.

Không phản ứng vội vàng khi giá phá hỗ trợ

Hãy quan sát thêm 1-2 phiên sau tín hiệu phá vỡ thay vì để yếu tố tâm lý chi phối và vội vàng quyết định. Nếu giá phục hồi nhanh và khối lượng giao dịch thấp trong pha giảm trước đó, khả năng cao là Bear trap.

Ví dụ về Bear trap trên thị trường chứng khoán

 

Giai đoạn	Diễn biến thị trường
Giai đoạn 1	Trong xu hướng tăng giá kéo dài của cổ phiếu VND, giá đột ngột giảm mạnh và xuyên thủng ngưỡng hỗ trợ quan trọng tại mức 19.000 đồng.
Giai đoạn 2	Sau khi phá vỡ ngưỡng hỗ trợ, nhiều nhà đầu tư tin rằng xu hướng giảm đã bắt đầu và ồ ạt bán ra cổ phiếu. Tuy nhiên, đây thực chất là một tín hiệu giả, một Bear trap.
Giai đoạn 3	Giá cổ phiếu VND đi ngang trong một thời gian ngắn, với thanh khoản giảm sút, cho thấy sự cạnh tranh giữa bên mua và bên bán.
Giai đoạn 4	Sau đó, giá cổ phiếu bật tăng mạnh mẽ, vượt qua mức 19.000 đồng, xác nhận rằng lực mua đã chiếm ưu thế và xu hướng tăng tiếp tục.
Giai đoạn 5	Những nhà đầu tư đã bán ra trong giai đoạn trước đó đã mắc phải Bear trap, chịu thiệt hại khi giá cổ phiếu tăng trở lại.

Kết luận

Tóm lại, Bear trap là một “cái bẫy” quen thuộc trong đầu tư nhưng vẫn khiến nhiều người mắc phải do thiếu kiên nhẫn và kiến thức kỹ thuật. Vì vậy, hiểu rõ bản chất, các giai đoạn và dấu hiệu nhận biết Bear trap sẽ giúp nhà đầu tư tránh được những quyết định sai lầm và bảo vệ tài khoản tốt hơn.