Lãi suất thực và lãi suất danh nghĩa khác nhau ở đâu?

Trong quá trình đánh giá sức mạnh của nền kinh tế, nhà đầu tư thường gặp khó khăn trong việc phân biệt giữa lãi suất thực và lãi suất danh nghĩa. Hãy cùng DNSE tìm hiểu về hai loại lãi suất này qua bài viết dưới đây.

Lãi suất danh nghĩa là gì?

Lãi suất danh nghĩa (còn được gọi là lãi suất tên gọi, lãi suất tỷ lệ hoặc lãi suất cơ bản) là tỷ lệ lãi được công bố trực tiếp trong các hợp đồng vay hoặc các giao dịch tài chính, không tính đến tác động của lạm phát hay thuế. Đây là lãi suất được thỏa thuận ban đầu giữa người cho vay và người vay và không thay đổi trong suốt thời gian vay.

Lãi suất danh nghĩa (Nominal Interest Rate) thường được sử dụng trong các trường hợp khi chúng ta muốn tính toán lãi suất trên cơ sở thỏa thuận ban đầu trong hợp đồng hoặc giao dịch tài chính mà không tính đến tác động của lạm phát hoặc thuế. Dưới đây là một số trường hợp phổ biến mà lãi suất danh nghĩa được sử dụng:

• Hợp đồng vay: Khi bạn vay tiền từ ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng, lãi suất danh nghĩa được thỏa thuận và ghi trong hợp đồng vay. Đây là lãi suất mà bạn phải trả trong suốt thời gian vay mà không bị ảnh hưởng bởi lạm phát.
• Hợp đồng tiết kiệm hoặc đầu tư: Trong các hợp đồng tiết kiệm hoặc đầu tư, lãi suất danh nghĩa được sử dụng để tính lãi suất được nhận hoặc thu được từ việc gửi tiền vào ngân hàng hoặc các sản phẩm đầu tư khác.
• Lãi suất cho các khoản vay cố định: Trong một số trường hợp, lãi suất danh nghĩa được sử dụng cho các khoản vay có lãi suất cố định, tức là lãi suất không thay đổi trong suốt thời gian vay.

Lãi suất danh nghĩa thường được công bố rõ ràng trong tài liệu và thỏa thuận hợp đồng, và nó là cơ sở để tính toán lãi suất thực (Real Interest Rate) bằng cách điều chỉnh cho tác động của lạm phát. Lãi suất danh nghĩa hữu ích trong việc so sánh và đánh giá các giao dịch tài chính và quyết định đầu tư dựa trên lãi suất ban đầu.

Lãi suất thực là gì?

Lãi suất thực (Real Interest Rate) là lãi suất được điều chỉnh để tính toán khả năng tạo ra giá trị thực của tiền vay hoặc đầu tư sau khi đã điều chỉnh cho tác động của lạm phát hoặc tăng giá hàng hóa. Nó là lãi suất thực sự mà người vay hoặc đầu tư nhận được sau khi đã tính toán tác động của lạm phát hoặc giảm giá trị tiền tệ trong thời gian vay hoặc đầu tư.

Lãi suất thực thường được sử dụng trong các trường hợp khi chúng ta muốn tính toán lãi suất mà thực sự người vay hoặc đầu tư nhận được sau khi đã điều chỉnh cho tác động của lạm phát hoặc tăng giá hàng hóa. Dưới đây là một số trường hợp phổ biến mà lãi suất thực được sử dụng:

• Đánh giá giá trị thực của tiền vay hoặc đầu tư: Lãi suất thực giúp đo đạc giá trị thực của tiền vay hoặc đầu tư sau khi đã điều chỉnh cho lạm phát hoặc sự giảm giá của tiền tệ. Nó giúp người vay hoặc nhà đầu tư hiểu rõ hơn về lợi ích thực sự của giao dịch tài chính và đánh giá mức độ sinh lời thực.
• Đánh giá hiệu quả tiết kiệm và đầu tư: Lãi suất thực là yếu tố quan trọng trong việc xác định khả năng tiết kiệm và đầu tư của người tiêu dùng hoặc doanh nghiệp. Nếu lãi suất thực dương (cao hơn lạm phát), thì việc tiết kiệm hoặc đầu tư có thể tạo ra lợi nhuận thực.
• Đánh giá mức lãi suất thực tế trong giao dịch tài chính: Khi xem xét các tùy chọn vay hoặc đầu tư, lãi suất thực được sử dụng để tính toán lãi suất thực tế mà người vay hoặc đầu tư sẽ nhận được sau khi điều chỉnh cho lạm phát.

Lãi suất thực rất hữu ích trong việc hiểu rõ hơn về tác động của lạm phát và giá trị thực của tiền trong các giao dịch tài chính. Nó giúp cân nhắc các quyết định tài chính, đầu tư, tiết kiệm và vay mượn một cách thông minh và chính xác hơn.

Lãi suất thực được tính như thế nào?

Ví dụ, nếu bạn có một khoản vay với lãi suất danh nghĩa là 7% mỗi năm và tốc độ lạm phát hàng năm là 3%, thì lãi suất thực của khoản vay sẽ là 7% – 3% = 4% mỗi năm. Điều này có nghĩa là giá trị thực của khoản vay sau khi đã điều chỉnh cho lạm phát là 4% mỗi năm.

Trong hai loại lãi suất trên, cái nào quan trọng hơn?

Lãi suất thực rất quan trọng trong việc đánh giá giá trị thực của tiền và đối chiếu với lãi suất danh nghĩa để hiểu tác động của lạm phát hoặc biến động về giá trị tiền tệ.

Lãi suất thực giúp người vay, nhà đầu tư và người tiêu dùng hiểu rõ hơn về lợi ích và rủi ro của các giao dịch tài chính và quyết định đầu tư.

Như vậy chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về hai loại lãi suất trong nền kinh tế. Mong rằng bài viết này đã giải đáp được câu hỏi của bạn. Và đừng quên tiếp tục theo dõi DNSE để có thêm những kiến thức hữu ích khác nhé!