Môi trường vĩ mô là gì? Vai trò của nó đối với doanh nghiệp

Môi trường vĩ mô bao gồm tất cả mọi lực lượng tạo ra các cơ hội, mối đe dọa đối với doanh nghiệp, bất kể lĩnh vực hoặc khu vực địa lý mà họ hoạt động. Yếu tố này gây tác động lớn tới các hoạt động của doanh nghiệp. Vậy môi trường vĩ mô bao gồm những yếu tố nào? Đặc điểm và vai trò của nó ra sao? Hãy cùng DNSE tìm hiểu điều đó qua bài viết dưới đây nhé!

Môi trường vĩ mô là gì?

Môi trường vĩ mô đề cập đến các yếu tố nguồn lực và thể chế bên ngoài, có thể tác động tích cực hoặc tiêu cực đến hoạt động marketing và kinh doanh của doanh nghiệp. Chúng bao gồm yếu tố về nhân khẩu, kinh tế, tự nhiên, công nghệ, chính trị, văn hóa,…

Chẳng hạn, đại dịch Covid-19 vừa qua đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến nền kinh tế toàn cầu. Điều này khiến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp bị thu hẹp, các hoạt động marketing cũng bị giới hạn. Nhiều doanh nghiệp bước vào ngõ cụt phá sản, mặt khác cũng có nhiều doanh nghiệp “ăn nên làm ra” trong giai đoạn này.

Như vậy, đại dịch Covid-19 hay nói rộng hơn là môi trường vĩ mô đã có ảnh hưởng tích cực hoặc tiêu cực đến doanh nghiệp. Tuy nhiên, các doanh nghiệp sẽ không thể tác động hay làm giảm sự ảnh hưởng này.

Các yếu tố và thành phần chủ yếu

Môi trường nhân khẩu

Môi trường nhân khẩu bao gồm các yếu tố liên quan đến con người như: dân số, độ tuổi, giới tính, tôn giáo, nghề nghiệp, mật độ dân số, trình độ học vấn, tình trạng hôn nhân,… Môi trường nhân khẩu có vai trò quan trọng trong môi trường vĩ mô là do “tổng thể nhu cầu của người dân là lý do tồn tại của doanh nghiệp”.

Nói cách khác, con người là động lực thúc đẩy sự phát triển của thị trường. Thông qua ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp, môi trường tại khu vực mà công ty hoạt động sẽ ảnh hưởng đến hành vi người tiêu dùng, nội dung truyền thông của doanh nghiệp, cách tiếp cận và lựa chọn khách hàng mục tiêu,…

Môi trường kinh tế

Môi trường kinh tế bao gồm một số yếu tố: bản chất và cơ cấu của nền kinh tế, mức thu nhập, tốc độ tăng trưởng GDP, thuế giá trị gia tăng, tỷ lệ lạm phát, trình độ phát triển kinh tế, phân phối thu nhập, các yếu tố sản xuất, chính sách kinh tế, chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa, tỷ lệ thất nghiệp,… Những yếu tố này đều có ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của một doanh nghiệp hoặc cá nhân hiện đang tồn tại trong nền kinh tế đó.

Khi nền kinh tế đi xuống, người tiêu dùng có xu hướng tiết kiệm và lựa chọn những sản phẩm vừa đủ cho bản thân và gia đình. Ngược lại, khi nền kinh tế phát triển, người tiêu dùng sẽ có xu hướng mua sắm thoải mái và dễ dàng hơn đối với các sản phẩm và dịch vụ có giá trị cao và đắt tiền.

Môi trường tự nhiên

Môi trường tự nhiên bao gồm môi trường vật chất và tài nguyên thiên nhiên cần thiết. Đây là nguyên liệu đầu vào trong quá trình sản xuất của doanh nghiệp. Về cơ bản, những thay đổi bất ngờ của môi trường tự nhiên, chẳng hạn như sự thay đổi đột ngột của thời tiết, khí hậu, hoặc thiên tai có thể tác động đáng kể đến hoạt động sản xuất của doạnh nghiệp.

Ở nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt là các thành phố lớn, nước, không khí và đất đai đang bị ô nhiễm ở mức báo động. Công nghiệp hóa gây ra hiện tượng nóng lên toàn cầu. Sự gia tăng dân số, cách sinh hoạt và xử lý rác thải của con người đã khiến lượng rác thải ra môi trường ngày càng nhiều và không có dấu hiệu dừng lại.

Việc các nguồn tài nguyên thiên nhiên bị khai thác quá mức khiến cho hệ sinh thái bị mất cân bằng từ đó gây nên các hiện tượng biến đổi khí hậu, tuyệt chủng ở động vật… Điều này ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động kinh doanh và tiếp thị của doanh nghiệp.

Môi trường công nghệ

Môi trường công nghệ bao gồm các mô hình ứng dụng hỗ trợ các hoạt động hàng ngày của con người, trong đó có đời sống, lao động và sản xuất. Các mô hình ứng dụng này có thể là công cụ, thiết bị, phần mềm, năng lượng,…

Môi trường công nghệ là lực lượng định hình cách thức vận hành của thế giới và cả các doanh nghiệp. Sự phát triển của công nghệ và những ứng dụng của nó ngày càng cho ra đời những sản phẩm tiên tiến hơn, đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng một cách tốt nhất có thể. Ngoài ra, ứng dụng công nghệ còn giúp công ty nâng cao hiệu quả, cải tiến quy trình sản xuất, tiết kiệm nguyên vật liệu và nguồn lao động,…

Môi trường chính trị

Môi trường chính trị sẽ bao gồm các thể chế, luật pháp và các quy tắc đạo đức do chính phủ và nhà nước đặt ra. Nền chính trị của một quốc gia sẽ luôn có tác động đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Những điều luật này bao gồm luật lương tối thiểu, luật doanh nghiệp, luật an toàn lao động, luật công đoàn,… Hầu hết các quốc gia sẽ áp dụng một mức thuế suất chung cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên, cũng có một số ngành cần đáp ứng các tiêu chuẩn như cơ sở vật chất, quy trình sản xuất thì mới có thể hoạt động. 

Ngoài ra, có những nhu yếu phẩm, chẳng hạn như thuốc men và thiết bị y tế, cần phải đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng nhất định trước khi được đưa ra thị trường.

Môi trường văn hóa

Văn hóa – Xã hội là một bộ phận quan trọng của môi trường kinh doanh. Xã hội hình thành các chuẩn mực về giá trị, niềm tin, thái độ và nguyên tắc của con người. Đồng thời, môi trường văn hóa bao gồm các yếu tố ảnh hưởng đến các giá trị cơ bản, nhận thức và nhân cách của con người sống trong đó.

Những yếu tố văn hóa xã hội này là một trong những yếu tố chính hình thành nên niềm tin, giá trị và cách sống của một cá nhân. Thông qua các yếu tố văn hóa xã hội, doanh nghiệp có thể tác động lên quan điểm, cách nhìn nhận của người tiêu dùng về doanh nghiệp hay những sản phẩm – dịch vụ mà doanh nghiệp đang cung cấp.

Đặc điểm của môi trường vĩ mô

Môi trường vĩ mô có nhiều đặc điểm khác nhau, một số đặc điểm chính bao gồm: 

• Các yếu tố thường tác động, hỗ trợ, bổ sung cho nhau, từ đó ảnh hưởng đến hoạt động của các tổ chức, doanh nghiệp.
• Các yếu tố như môi trường tự nhiên và công nghệ có tác động gián tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh chính của doanh nghiệp.
• Các yếu tố chủ yếu ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp và các lĩnh vực khác nhau của các tổ chức khác nhau.
• Môi trường vĩ mô ảnh hưởng phần lớn đến hành vi tiêu dùng liên quan đến chi tiêu và đầu tư. Khi người dân có thu nhập cao, nhu cầu đầu tư qua kênh chứng khoán của họ sẽ tăng. Từ đó kéo theo giá của các tài sản chứng khoán.
• Tác động đến thị trường tài chính một cách gián tiếp. Nếu lãi suất, tỷ giá hối đoái, giá cả,… thay đổi thì doanh thu và lợi nhuận của doanh nghiệp cũng sẽ biến đổi theo. Khi lợi nhuận tăng, giá cổ phiếu của doanh nghiệp sẽ tăng.

Vai trò của môi trường vĩ mô

Môi trường vĩ mô có vai trò quan trọng trong việc định hình chiến lược kinh doanh của một tổ chức. Nó cung cấp các thông tin về thị trường giúp tổ chức xác định cơ hội và thách thức. Hiểu rõ về môi trường vĩ mô, lãnh đạo có thể đưa ra quyết định chiến lược ít gặp rủi ro hơn. Chẳng hạn như việc mở rộng thị trường hoặc phát triển sản phẩm mới.

Môi trường vĩ mô ảnh hưởng rất lớn đến sự thành bại của hoạt động kinh doanh. Nó tác động trực tiếp tới hành vi và nhu cầu của khách hàng mục tiêu. Do đó, tất cả các kế hoạch, chiến lược và mục tiêu marketing đều đạt được thông qua các thành phần của môi trường này. 

Lời kết

 Bằng cách hiểu rõ môi trường vĩ mô, các doanh nghiệp có thể nắm bắt cơ hội, vượt qua thách thức, tăng khả năng cạnh tranh và đảm bảo tính bền vững. Trên đây là các thông tin, kiến thức hữu ích về môi trường vĩ mô. Hy vọng bạn đã tìm thấy những thông tin cần thiết và có ích cho bản thân. Đừng quên theo dõi và truy cập vào DNSE thường xuyên để không bỏ lỡ bất kỳ kiến thức mới nhé!