Bảo hiểm - Thuế | 16/06/2025

Thuế thu nhập cá nhân ở Việt Nam – Vai trò và cách khấu trừ thuế

Trong thời điểm chính sách thuế đang siết chặt, mỗi đồng thu nhập đều được Cục Thuế “soi” rất kỹ, bạn đã thực sự hiểu rõ về thuế thu nhập cá nhân ở Việt Nam chưa?

Đây không chỉ là một nghĩa vụ tài chính, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến túi tiền, thu nhập thực tế cũng như kế hoạch tài chính của bạn. Vậy thuế thu nhập cá nhân là gì? Tại Việt Nam, nó được tính như thế nào? Những thay đổi về luật thuế sẽ tác động ra sao đến mỗi cá nhân? Hãy cùng DNSE tìm hiểu thật rõ để luôn chủ động trước mọi biến động về thuế!

Thuế thu nhập cá nhân ở Việt Nam là gì?

Khái niệm thuế thu nhập cá nhân ở Việt Nam

thuế thu nhập cá nhân ở Việt Nam
Tìm hiểu về khái niệm thuế thu nhập cá nhân ở Việt Nam

Thuế thu nhập cá nhân (thuế TNCN), tiếng Anh là Personal Income Tax. Căn cứ theo Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007, sửa đổi, bổ sung 2012, 2014 có thể hiểu:

Thuế thu nhập cá nhân ở Việt Nam là một loại thuế trực thu, thu trực tiếp vào thu nhập của cá nhân, bao gồm cá nhân cư trú tại Việt Nam hoặc cá nhân không cư trú nhưng có thu nhập phát sinh tại Việt Nam, nhằm đóng góp vào ngân sách nhà nước, thực hiện công bằng xã hội về thu nhập, cũng như động viên, kiểm soát thu nhập của cá nhân.

So sánh thuế thu nhập cá nhân ở Việt Nam và trên thế giới

Tiêu chí

Việt Nam Mỹ Singapore Nhật Bản

Trung Quốc

Thuế suất lũy tiến 7 bậc: 5% – 35% 7 bậc: 10% – 37% Lũy tiến (0% – 22%) Lũy tiến (5% – 45%) Lũy tiến (3% – 45%)
Thuế suất cố định (đối với không cư trú) 20% thu nhập từ lương 30% hoặc theo thuế liên bang 15% hoặc 24% nếu chưa cư trú 20,42% 3% – 45% nếu cư trú >183 ngày
Khoản giảm trừ cá nhân 11 triệu đồng/tháng (132 triệu/năm) $13,850 USD (cá nhân), $27,700 USD (vợ chồng nộp chung) Từ $1,000 – $8,000 theo độ tuổi 160.000 JPY – 580,000 tùy mức thu nhập 60.000 CNY/năm
Căn cứ thuế Thu nhập từ lương, tài sản, vốn, chứng khoán… Thu nhập từ mọi nguồn Thu nhập tại Singapore hoặc chuyển về Thu nhập tại nơi cư trú Thu nhập tại nơi cư trú
Văn bản luật Luật Thuế TNCN 2007 (sửa đổi 2012, 2014); Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14, Thông tư 111/2013/TT-BTC,… Luật Thuế Liên Bang (IRC) Luật Thuế Thu nhập cá nhân (Income Tax Act) Luật Thuế Thu nhập Luật Thuế Thu nhập cá nhân
Cơ quan quản lý Tổng cục Thuế Cục Thuế Liên Bang (IRS) Cơ quan Thuế Nội địa Singapore (IRAS) Cơ quan Thuế Quốc gia Nhật Bản Tổng cục Thuế Nhà nước Trung Quốc
Nguồn Thông tư 111/2013/TT-BTC IRS.gov IRAS – Cơ quan thuế Singapore National Tax Agency – NTA http://www.chinatax.gov.cn/

Những cập nhật mới nhất về luật thuế thu nhập cá nhân 2025

Trong năm 2025 Nhà Nước vẫn sẽ tiếp tục áp dụng các Luật Thuế thu nhập cá nhân mới nhất sau:

  • Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007.
  • Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi 2012.
  • Luật Sửa đổi các Luật về thuế 2014.
  • Luật Đất đai 2024.
  • Luật Thuế giá trị gia tăng 2024.
  • Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chứng khoán, Luật Kế toán, Luật Kiểm toán độc lập, Luật Ngân sách nhà nước, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, Luật Quản lý thuế, Luật Thuế thu nhập cá nhân, Luật Dự trữ quốc gia, Luật Xử lý vi phạm hành chính 2024.
  • Đối với mức giảm trừ gia cảnh thì áp dụng Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14 về điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh của thuế thu nhập cá nhân do Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành.

Tầm quan trọng của thuế thu nhập cá nhân

  • Thuế TNCN giúp tăng nguồn thu ngân sách nhà nước.
  • Góp phần phân phối thu nhập, giảm chênh lệch giàu nghèo.
  • Tài trợ thêm nguồn lực để phát triển phúc lợi xã hội.
  • Giúp minh bạch tài chính, phát hiện thu nhập bất chính, trốn thuế, tham nhũng.
  • Là công cụ cân bằng, khắc phục những hạn chế của thuế gián thu như thuế GTGT, thuế tiêu dùng.
  • Đảm bảo công bằng đóng thuế theo khả năng tài chính của mỗi cá nhân.
thuế thu nhập cá nhân ở Việt Nam
Tầm quan trọng của thuế thu nhập cá nhân ở Việt Nam

Những đối tượng phải đóng thuế thu nhập cá nhân

Theo quy định tại điều 2, Luật thuế TNCN năm 2007, sửa đổi bổ sung năm 2012, đối tượng phải đóng loại thuế này gồm:

  • Cá nhân cư trú tại Việt Nam đáp ứng các yêu cầu: 
  • Có mặt tại Việt Nam trên 183 ngày trong một năm dương lịch hoặc tính theo 12 tháng liên tục (kể từ ngày có mặt).
  • Có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam bao gồm nơi đăng ký thường trú hoặc nhà thuê.
  • Đối tượng không cư trú có thu nhập chịu thuế phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam.

Các mức thu nhập phải chịu thuế thu nhập cá nhân

thuế thu nhập cá nhân
Các mức thuế suất trong thuế thu nhập cá nhân

Khấu trừ thuế thu nhập cá nhân là gì?

Khoản 1 Điều 25 của Thông tư 111/2013/TT-BTC nêu rõ:

Khấu trừ thuế thu nhập cá nhân là việc tổ chức, cá nhân trả thu nhập thực hiện tính trừ số thuế phải nộp vào thu nhập của người nộp thuế trước khi trả thu nhập”.

(Sửa đổi tại Thông tư 92/2015/TT-BTC)

Mục đích của việc khấu trừ thuế thu nhập cá nhân

  • Điều tiết thu nhập, giảm khoảng cách giàu nghèo: Góp phần thực hiện công bằng xã hội, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững.
  • Thu thuế kịp thời, đầy đủ: Giúp nhà nước thu được thuế một cách chủ động, tránh thất thu.
  • Đơn giản thủ tục: Giảm gánh nặng kê khai, quyết toán thuế đối với cá nhân.
  • Bảo đảm minh bạch: Giúp minh bạch dòng thu nhập, tiện kiểm soát, phát hiện sai phạm nếu có.
  • Tạo thuận tiện: Người nộp thuế chỉ cần khấu trừ tại nguồn mà không cần hoàn tất nhiều thủ tục phức tạp.
  • Phân bổ gánh nặng thuế một cách công bằng: Thuế được thu theo thu nhập thực tế tại thời điểm phát sinh.
thuế thu nhập cá nhân ở Việt Nam
Mục đích của việc khấu trừ thuế thu nhập cá nhân ở Việt Nam

Cách khấu trừ thuế thu nhập cá nhân

  • Khấu trừ tại nguồn: Khấu trừ thuế trực tiếp tại nơi làm việc hoặc nơi tổ chức chi trả thu nhập trước khi thanh toán lương cho người lao động. 
  • Khấu trừ sau khi khai báo thuế: Trong trường hợp bạn làm việc tự do hoặc có các nguồn thu nhập ngoài lương thì phải khai báo và nộp thuế theo quy định.
  • Những trường hợp nào không phải khấu trừ thuế: Thu nhập dưới mức miễn thuế hoặc từ các khoản hỗ trợ, trợ cấp, bảo hiểm,…

>>> Cách tính thuế thu nhập cá nhân chính xác theo năm 2025

>>> Khấu trừ thuế thu nhập cá nhân – Nhà đầu tư cần lưu ý những gì?

>>> Top 5 phần mềm tính thuế thu nhập cá nhân mới nhất hiện nay

Các yếu tố ảnh hưởng đến mức khấu trừ thuế thu nhập cá nhân

Các khoản giảm trừ (cá nhân, vợ/chồng, con cái,…)

  • Giảm trừ cá nhân cho bản thân người nộp thuế: Mức giảm trừ là 11 triệu đồng/tháng (132 triệu đồng/năm).
  • Giảm trừ cho người phụ thuộc: Mức giảm trừ là 4,4 triệu đồng/tháng/người bao gồm vợ/chồng, con cái, bố mẹ già,…

>>> Giảm trừ gia cảnh là gì? Những bước đăng ký giảm trừ gia cảnh

Các khoản giảm trừ cho những đối tượng đầu tư vào các sản phẩm tài chính

Các nhà đầu tư tài chính bao gồm cổ phiếu, trái phiếu, quỹ đầu tư,… đều phải thực hiện nghĩa vụ khấu trừ thuế theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, mức thuế áp dụng cho các khoản đầu tư tài chính sẽ khác với thu nhập khác như lương, kinh doanh,…

Với các khoản đầu tư vào sản phẩm dài hạn và đặc thù như bảo hiểm, quỹ hưu trí tự nguyện,… sẽ có những ưu đãi thuế riêng.

Các lưu ý khi về thuế thu nhập cá nhân ở Việt Nam

thuế thu nhập cá nhân
Các lưu ý khi về thuế thu nhập cá nhân

Tin tức mới nhất về thuế thu nhập cá nhân ở Việt Nam

1. Luật TNCN vẫn giữ nguyên, nhưng mở đường cho sửa đổi toàn diện

    • Quốc hội vừa thông qua Luật sửa đổi, bổ sung nhiều luật, trong đó có Luật TNCN 2007 sửa đổi 2012, 2014 sẽ tiếp tục áp dụng.
  • Việc sửa đổi toàn diện dự kiến được phê duyệt vào kỳ họp cuối năm 2025 và sẽ có hiệu lực từ năm 2027

2. Thu ngân sách từ TNCN tăng “nóng”

  • Giai đoạn 2020–2024, tổng thu từ TNCN tăng khoảng 72%, từ 115.000 tỷ lên gần 198.000 tỷ đồng, trong khi thu nhập bình quân chỉ tăng ~30%.
  • Đây là động lực để nhiều chuyên gia đề xuất điều chỉnh cơ cấu thuế, và xem xét giảm gánh nặng cho người thu nhập trung bình.

3. Những quy định cần lưu ý về thuế TNCN 2025

  • Cá nhân ký hợp đồng lao động ≥3 tháng, có thu nhập dưới 11 triệu đồng/tháng (sau trừ bảo hiểm) thì được miễn thuế.
  • Phương pháp tính gồm cả lũy tiến theo bảng bậc và rút gọn 10% thu nhập cho trường hợp dưới 2 triệu/lần.

4. Tỉnh Hà Tĩnh kiến nghị nâng mức giảm trừ gia cảnh

    • Hà Tĩnh đề xuất mức giảm trừ gia cảnh tăng lên 18 triệu/tháng cá nhân, 8 triệu/tháng cho phụ thuộc, thay vì mức cũ 11 triệu và 4,4 triệu.
  • Nhiều chuyên gia cho rằng luật cần sửa sớm để phù hợp với đời sống và tình hình lạm phát.

Tài liệu tham khảo:

  1. Luật Thuế thu nhập cá nhân mới nhất 2025
  2. Sửa thuế thu nhập cá nhân lạc hậu: Phải chờ đến… 2026!
  3. Từ năm 2020 đến 2024, tổng thu thuế thu nhập cá nhân (TNCN) tăng 72%
  4. Đề xuất tăng mức giảm trừ gia cảnh cao nhất 18 triệu đồng

Kết luận

Quan điểm về thuế thu nhập của Albert Einstein
Quan điểm về thuế thu nhập của Albert Einstein

Thuế thu nhập cá nhân ở Việt Nam đóng một vai trò quan trọng đối với nền kinh tế xã hội và ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, việc hiểu đủ và thực hiện đúng chưa bao giờ là dễ dàng, nhất là với những người có ít chuyên môn về thuế như chúng ta. Hy vọng bài viết hôm nay có thể giúp các bạn hiểu rõ về loại thuế này và tầm quan trọng của nó.

ads-3
share facebook
Author

Tác giả:

Phan Hòa

Đã đóng góp: 1 bài viết

Bài viết liên quan