Hai công ty chứng khoán nhận “án phạt” của UBCKNN là Công ty Cổ phần Chứng khoán Alpha (APSC) và Công ty cổ phần chứng khoán KB Việt Nam (KBSV). Theo đó, APSC bị phạt tiền hơn 1 tỷ đồng với 8 vi phạm.

Cụ thể, công ty không lưu giữ đầy đủ hồ sơ, dữ liệu, tài liệu, chứng từ liên quan đến hoạt động của công ty chứng khoán (báo cáo phân tích chứng khoán và thị trường chứng khoán liên quan đến hoạt động tư vấn đầu tư); không đảm bảo các thông tin trong hồ sơ chào bán hoặc phát hành trái phiếu riêng lẻ có đầy đủ các nội dung theo quy định phải có trong hồ sơ (hồ sơ và phương án phát  hành trái phiếu riêng lẻ của Công ty Cổ phần Đầu tư Kinh doanh Bất động sản Hà An do APSC thực hiện tư vấn hồ sơ chào bán không đảm bảo đầy đủ các tài liệu và nội dung theo quy định).

Bên cạnh đó, APSC cũng không báo cáo đối với thông tin phải báo cáo theo quy định pháp luật như báo cáo kiểm toán nội bộ về phòng, chống rửa tiền; báo cáo UBCKNN về việc thay đổi địa điểm đặt hệ thống giao dịch trực tuyến; chậm gửi báo cáo tình hình tư vấn hồ sơ chào bán trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ;…; báo cáo có nội dung sai lệch về tỷ lệ an toàn tài chính.

Ngoài ra, APSC còn vi phạm quy định về hạn chế cho vay, giải ngân giao dịch ký quỹ cho giám đốc chi nhánh, liên tục tạm ứng và thu hồi tạm ứng tiền cho một số cá nhân là thành viên HĐQT, thành viên ban kiểm soát, thành viên ban giám đốc, giám đốc chi nhánh. Dù đã thu hồi toàn bộ các khoản tạm ứng nhưng không có tài liệu, chứng từ về việc đã, đang thực hiện hay đã mua được cổ phiếu, trái phiếu theo mục đích tạm ứng ban đầu.

APSC mắc 2 vi phạm khác về nhân sự, cụ thể là bố trí người chưa có chứng chỉ hành nghề chứng khoán thực hiện nghiệp vụ, vị trí mà theo quy định pháp luật phải có chứng chỉ hành nghề chứng khoán và không đảm bảo cơ cấu nhân sự tại bộ phận kiểm soát nội bộ, kiểm toán nội bộ hoặc không đảm bảo cơ cấu nhân sự đáp ứng điều kiện. Vi phạm còn lại của công ty là thay đổi phương án sử dụng vốn, số tiền thu được từ đợt chào bán chứng khoán riêng lẻ nhưng không thông qua ĐHĐCĐ.

Đối với KBSV, công ty chứng khoán này bị phạt tiền 202,5 triệu đồng vì 2 vi phạm. Một là vi phạm về nhận lệnh và thực hiện lệnh giao dịch của khách hàng. Hai là vi phạm về việc không công bố thông tin đối với các Bản án của Tòa án nhân dân TP. Hà Nội về việc "tranh chấp hợp đồng vay tài sản" liên quan đến hoạt động cung cấp dịch vụ cho vay ký quỹ của công ty.

Cũng trong ngày 29/4, UBCKNN đã ban hành quyết định xử phạt đối với Korea Investment Management Co., Ltd (Hàn Quốc), hay còn gọi là quỹ KIM với mức phạt tiền lên tới hơn 1,1 tỷ đồng vì hành vi không báo cáo dự kiến giao dịch.

Theo đó, quỹ KIM - tổ chức liên quan đến ông Yun Hang Jin - Chủ tịch Hội đồng thành viên Quỹ ETF KIM Growth VNSELECT (Mã chứng khoán: FUEKIVFS) đã bán 1 triệu chứng chỉ quỹ FUEKIVFS (tương ứng 10 tỷ đồng mệnh giá chứng chỉ quỹ FUEKIVFS) trong ngày 28/06/2024 và đã bán hơn 2,85 triệu chứng chỉ quỹ FUEKIVFS (tương ứng hơn 28,58 tỷ đồng đồng mệnh giá chứng chỉ quỹ FUEKIVFS) trong tháng 7/2024 nhưng không báo cáo về việc dự kiến giao dịch.

Ngoài việc phạt tiền, UBCKNN cũng áp dụng hình thức xử phạt bổ sung là đình chỉ hoạt động giao dịch chứng khoán có thời hạn 4 tháng theo quy định của pháp luật.

Cuối cùng là Công ty Cổ phần Tập đoàn Đầu tư I.P.A (HNX: IPA) – doanh nghiệp có một trong những hoạt động kinh doanh chính là đầu tư tài chính, cổ đông lớn một trong những công ty chứng khoán lớn trên thị trường – VNDIRECT.

IPA bị phạt tiền 400 triệu đồng vì 4 vi phạm trong lĩnh vực chứng khoán như công bố thông tin không đúng thời hạn trên chuyên trang thông tin về trái phiếu doanh nghiệp của Sở giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX); công bố thông tin không đầy đủ tại báo cáo tình hình quản trị, báo cáo tình hình sử dụng vốn.

Cùng với đó, IPA cũng không đảm bảo thành viên HĐQT, Ủy ban kiểm toán đáp ứng tiêu chuẩn, điều kiện và không thuộc các trường hợp pháp luật quy định. Cụ thể, ông Vũ Hoàng Hà là thành viên HĐQT độc lập, Chủ tịch Ủy ban kiểm toán của công ty, đồng thời là thành viên HĐQT kiêm Giám đốc Công ty Cổ phần Cơ khí Ngành In (công ty con của IPA, tỷ lệ sở hữu là 98,61%).

Ông Vũ Hoàng Hà không có bằng tốt nghiệp đại học trở lên thuộc một trong các chuyên ngành kinh tế, tài chính, kế toán, luật, quản trị kinh doanh. Trình độ chuyên môn của ông là thạc sĩ quản lý hệ thống thông tin.

Vi phạm còn lại của IPA là về giao dịch với cổ đông. Theo danh sách cổ đông của Công ty do Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam chốt tại các ngày 29/4/2022, 8/5/2023 và 23/5/2024, Công ty cổ phần Dịch vụ và Đầu tư Trustlink là cổ đông của IPA. Tuy nhiên, theo báo cáo tài chính riêng năm 2022, 2023 đã được kiểm toán và báo cáo tài chính quý I, quý II năm 2024, trong năm 2022, 2023 và 6 tháng đầu năm 2024, IPA đã thực hiện cho Công ty Trustlink vay tiền.

Không chỉ 4 công ty chứng khoán, quản lý quỹ và đầu tư nêu trên phải nhận “án phạt” từ UBCKNN, mà nhiều công ty đại chúng, công ty niêm yết khác cũng nhận được các quyết định xử phạt trong lĩnh vực chứng khoán.

Trong bối cảnh hệ thống KRX chuẩn bị “go-live”, cũng như thị trường chứng khoán đứng trước thềm nâng hạng, nhiều nhà đầu tư đánh giá cao việc tích cực “dọn dẹp” những vi phạm tồn đọng của các thành viên thị trường, tăng cường hoạt động thanh tra và giám sát của cơ quan này trong thời gian qua. Những động thái này của UBCKNN không chỉ giúp thị trường thêm minh bạch và an toàn, mà còn làm gia tăng niềm tin của các nhà đầu tư.