Cán cân quyền lực tại REE thay đổi ra sao?
CTCP Cơ điện lạnh (Mã: REE) vừa mới bãi nhiệm chức danh Chủ tịch HĐQT đối với bà Nguyễn Thị Mai Thanh sau gần 3 thập kỷ. Đồng thời công ty điều chuyển bà sang làm Tổng giám đốc kể từ 22/11, trở lại vị trí điều hành cao nhất sau hơn 4 năm nhiều nhường ghế.
Trong khi đó, vị trí Chủ tịch HĐQT được chuyển giao cho Phó Chủ tịch Alain Xavier Cany, đánh dấu một bước chuyển mình trong cơ cấu quản trị của tập đoàn, ngay sau khi nhóm cổ đông ngoại tăng sở hữu đến tỷ lệ đủ phủ quyết mọi vấn đề cần được ĐHĐCĐ thông qua.
Khối cổ phần gia đình hơn 5.000 tỷ đồng
Bà Nguyễn Thị Mai Thanh (sinh năm 1952) gia nhập Cơ điện lạnh với vị trí kỹ sư, trước khi trở thành lãnh đạo công ty từ năm 1985, từng bước đưa REE vươn mình thành tập đoàn đa ngành hàng đầu, hoạt động trong bốn lĩnh vực cốt lõi cơ điện (M&E), bất động sản, năng lượng tái tạo và nước sạch.
Người từng thuộc top nữ doanh nhân quyền lực nhất châu Á này đảm nhận vai trò Tổng giám đốc REE xuyên suốt giai đoạn 1993-2020, sau đó bàn giao công việc CEO để tách bạch với vị trí Chủ tịch HĐQT theo quy định.
Nữ lãnh đạo cũng có tinh thần cởi mở với thị trường vốn khi đưa REE ghi vào cột mốc lịch sử khi là một trong hai doanh nghiệp đầu tiên niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP HCM (HOSE) vào năm 2000.
Sau 24 năm lên sàn chứng khoán, doanh nghiệp đã tăng vốn điều lệ từ 150 tỷ đồng đến nay hơn 4.710 tỷ đồng, gấp 31 lần. Quy mô tổng tài sản gấp 140 lần đạt gần 36.000 tỷ đồng (1,4 tỷ USD). Giá trị vốn hóa thị trường cũng thuộc nhóm tỷ USD, với con số vượt 30.000 tỷ đồng.
Lợi nhuận sau thuế có sự tăng trưởng vượt trội, từ mức hơn 30 tỷ đồng vào năm 2000 lên 2.787 tỷ đồng năm 2023, gấp 90 lần. Doanh nghiệp chứng kiến lợi nhuận cao kỷ lục vào năm 2022 với hơn 3.500 tỷ đồng.
Báo cáo 9 tháng đầu năm, REE ghi nhận doanh thu giảm 7% so với cùng kỳ còn hơn 6.000 tỷ đồng, thực hiện 57% kế hoạch năm. Lợi nhuận sau thuế đạt 1.315 tỷ đồng, giảm 22% so với cùng kỳ và hoàn thành 55% tiến độ năm.
Không chỉ có đóng góp quan trọng về mặt quản trị và điều hành, bà Mai Thanh cùng với gia đình còn là một nhóm cổ đông có ảnh hưởng lớn đến các quyết định chung của doanh nghiệp.
Nhóm cổ đông này tăng cường mua thêm cổ phần trên thị trường và cổ phần ESOP để nắm giữ một tỷ lệ đáng kể. Báo cáo quản trị bán niên 2024 cho thấy riêng bà Thanh sở hữu trực tiếp 60,4 triệu cổ phiếu REE, tương ứng tỷ lệ 12,8%.
Ngoài ra, con trai là Nguyễn Ngọc Thái Bình (đang là thành viên HĐQT kiêm Phó tổng giám đốc) nắm hơn 9,3 triệu cổ phiếu, tỷ lệ 2%. Con gái Nguyễn Ngọc Nhất Hạnh chiếm 1,3% và chồng là Nguyễn Ngọc Hải có 5,5% cổ phần. Tổng tỷ lệ sở hữu gia đình là khoảng 21,6%.
Tính theo giá chốt phiên 22/11 ở mức 64.700 đồng/cổ phiếu, số cổ phần của gia đình bà Thanh có giá trị hơn 5.500 tỷ đồng.
JC&C đủ tỷ lệ phủ quyết
Việc chuyển giao quyền lực ghế nóng diễn ra ngay sau khi ghi nhận biến động cổ đông lớn. Platinum Victory Pte liên tục tăng tỷ lệ sở hữu và mới nhất đã thông báo nắm giữ 35,7% cổ phần, qua đó chính thức nắm quyền phủ quyết (yêu cầu trên 35%).
Quỹ ngoại còn đang tiếp tục đăng ký mua thêm 30 triệu cổ phiếu REE từ ngày 22/11 đến 20/12. Nếu hoàn tất đợt này, cổ đông này phải dự chi thêm 1.900 tỷ đồng để nâng tỷ lệ sở hữu tối đa lên đến 42,1% cổ phần.
Platinum Victory Pte là quỹ đầu tư thuộc sở hữu của Jardine Cycle & Carriage (JC&C) - một tập đoàn đầu tư đa ngành chủ yếu tại khu vực Đông Nam Á.
Tại Việt Nam, JC&C đang rót vốn vào 3 doanh nghiệp lớn là Trường Hải Group (Thaco) với tỷ lệ 26,6% cổ phần; công ty đầu ngành sữa Vinamilk với 10,6% cổ phần; REE Corp với tỷ lệ 35,7% - đơn vị duy nhất mà tập đoàn có quyền phủ quyết ở Việt Nam.
Trong tháng 8, JC&C đã bán toàn bộ 25,54% cổ phần Siam City Cement, thu về số tiền 344 triệu USD để tái đầu tư. Tập đoàn nói việc thoái vốn phù hợp với chiến lược phát triển danh mục theo các mục tiêu tăng trưởng và bền vững trong dài hạn.
Hiện Platinum Victory Pte là cổ đông lớn nhất và duy nhất đủ quyền phủ quyết tại REE. Nhà đầu tư nước ngoài này còn tăng thêm lợi thế khi Chủ tịch HĐQT Alain Xavier Cany chính là đại diện cho số cổ phần của Platinum Victory Pte.
HĐQT của REE hiện có 7 thành viên. Con số này gồm có 3 thành viên người nước ngoài là ông Alain Xavier Cany, bà Hsu Hai Yeh và ông Mark Andrew Hutchinson (thành viên độc lập).
Bốn thành viên trong nước là bà Nguyễn Thị Mai Thanh, ông Nguyễn Ngọc Thái Bình (con trai bà Thanh), ông Huỳnh Thanh Hải (người mới bị miễn nhiệm CEO hồi tháng 7/2024) và ông Đỗ Lê Hùng (thành viên độc lập).
Xem thêm tại vietnambiz.vn