Việc chủ động tái cấu trúc hệ thống phân phối và kinh doanh nội địa là một phần trong kế hoạch tái định vị của Vinamilk

Nhìn lại kênh phân phối

Tiếp tục quý thứ ba tăng trưởng âm về doanh thu, Công ty cổ phần Sữa Việt Nam (Vinamilk) đã thu hẹp đáng kể doanh thu thuần từ thị trường nội địa trong quý I/2025 với mức giảm 13%. Theo ông Nguyễn Đức Quân, chuyên gia phân tích từ KBSV, hoạt động tái cấu trúc đội ngũ bán hàng và phân phối gây gián đoạn tình hình bán hàng trong quý đầu năm, song ghi lại sự phục hồi rõ nét của Vinamilk với mức tăng trưởng 10-11% so với cùng kỳ sau khi hoàn thành tái cấu trúc.

Việc chủ động tái cấu trúc hệ thống phân phối và kinh doanh nội địa là một phần trong kế hoạch tái định vị sau khi hoàn thành việc thay đổi bao bì cho toàn bộ danh mục sản phẩm của Vinamilk. Trong bản tin gửi các nhà đầu tư mới đây, đại diện Công ty cho biết, những cải tiến này tuy ảnh hưởng ngắn hạn đến kết quả kinh doanh, nhưng sẽ tạo ra giá trị dài hạn to lớn để thúc đẩy tăng trưởng bền vững và củng cố vị thế số một ngành sữa của “ông lớn” ngành thực phẩm đồ uống (F&B) này.

Đầu tháng 6/2025, thông qua công ty con Công ty TNHH một thành viên Thương mại Dịch vụ Tân Lực miền Nam, Tập đoàn Thiên Long đã sở hữu 76,8% vốn điều lệ của Công ty cổ phần Văn hóa Phương Nam. Cuộc họp Đại hội đồng cổ đông bất thường dự kiến tổ chức vào đầu tháng 7 tới sẽ kiện toàn nhân sự HĐQT, hoàn thiện bộ máy lãnh đạo.

Việc sở hữu hệ thống lớn với chuỗi hơn 50 nhà sách trên toàn quốc sẽ giúp Thiên Long mở rộng mạng lưới phân phối và củng cố vị thế trên thị trường văn phòng phẩm và đa dạng hóa kênh bán hàng. Ban lãnh đạo Tập đoàn Thiên Long cho biết, khoản đầu tư trên là một trong những bước đi chiến lược trong phát triển ngành hàng mới, nhất là nhóm đồ chơi hay hàng tiêu dùng mang phong cách - các mặt hàng Thiên Long theo đuổi những năm qua.

Trung tuần tháng 5 vừa qua, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) ra mắt sàn thương mại điện tử VinachemMart và bộ sản phẩm tiêu dùng Vinachem. Bằng cách hợp lực sức mạnh hệ sinh thái toàn Tập đoàn, Vinachem kỳ vọng, nền tảng trực tuyến do mình phát triển sẽ kết nối trực tiếp nhà sản xuất với người tiêu dùng, thúc đẩy Cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam.

Tại cuộc họp Đại hội đồng cổ đông, Ban lãnh đạo Tổng công ty cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội (Habeco) đặc biệt nhấn mạnh chiến lược phân phối trong công tác thị trường. Các kênh tiêu dùng gián tiếp, tiêu dùng trực tiếp, thương mại hiện đại và thương mại điện tử được tập trung phát triển. Habeco cũng tổ chức hiệu quả các hoạt động chăm sóc, hỗ trợ khách hàng, thu hút khách hàng tìm hiểu và sử dụng kênh phân phối mới.

Chất xúc tác cho sự dịch chuyển

Theo số liệu Cục Thống kê (Bộ Tài chính), tăng trưởng bán lẻ hàng hóa 5 tháng đầu năm 2025 đạt 9,7% so với cùng kỳ, thấp hơn nhiều mức tăng của mảng dịch vụ lưu trú, ăn uống hay du lịch lữ hành. Trong đó, ngành sữa chỉ tăng trưởng khiêm tốn 1%, phần lớn do doanh thu từ Vinamilk “đi lùi”. Ngành bia cũng tăng trưởng 2 con số, nhưng chủ yếu nhờ mức tăng 14-17% của Heineken, bù lại mức tăng trưởng khiêm tốn của các doanh nghiệp bia niêm yết trên sàn chứng khoán.

Các doanh nghiệp sản xuất đang nhìn sâu hơn vào cách thức phân phối nhằm gia tăng hiệu quả kinh doanh. Sự chuyển dịch trong kênh phân phối không chỉ đến từ các doanh nghiệp sản xuất, mà còn được nhìn rõ trong chính bức tranh lĩnh vực bán lẻ. Theo thống kê của SSI Research, Bách hóa Xanh và Winmart - chuỗi bán lẻ thuộc một đơn vị thành viên của Tập đoàn Masan đã lần lượt ghi nhận mức tăng trưởng doanh thu 20% và 10%, nhờ gia tăng doanh thu cửa hàng hiện hữu. Cả hai đều đã đạt điểm hòa vốn trong năm 2024, cho thấy hiệu quả trong mô hình kinh doanh.

Trong lĩnh vực dược, chuỗi Long Châu ghi nhận doanh thu tăng 46% so với cùng kỳ trong quý I/2025, mở thêm 169 điểm bán. Đây cũng là chuỗi bán lẻ ngành dược có tốc độ mở mới cửa hàng nhanh nhất, vượt xa Trung Sơn (30 cửa hàng) và Pharmacity (10 cửa hàng).

Theo chuyên gia phân tích từ Công ty cổ phần Chứng khoán SSI, việc tăng cường kiểm soát hàng tiêu dùng giả, bao gồm sữa, dược phẩm, thực phẩm chức năng và mỹ phẩm, cùng các biện pháp siết chặt tuân thủ quy định thuế đối với hộ kinh doanh đang làm thay đổi cục diện cạnh tranh.

Việc chuyển từ hình thức thuế khoán sang thuế dựa trên doanh thu, theo quy định tại Nghị định 70/2025/NĐ-CP và Nghị quyết 198/2025/QH15, dự kiến làm giảm khả năng cạnh tranh về giá của các doanh nghiệp không chính thống. Điều này sẽ tạo cơ hội cho các kênh bán lẻ hiện đại tăng thị phần. Các chuỗi bách hóa hiện đại kỳ vọng sẽ hưởng lợi từ thay đổi trên, nhờ cải thiện cạnh tranh về giá và niềm tin của người tiêu dùng.

Ngoài ra, Nghị định 117/2025/NĐ-CP (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025) thúc đẩy tuân thủ thuế đối với các nhà bán hàng trực tuyến không chính thống. Việc các nền tảng thương mại điện tử lớn tăng phí hoa hồng (áp dụng từ tháng 4/2025) cũng sẽ góp phần thúc đẩy quá trình chuyển dịch từ hình thức bán lẻ truyền thống sang hiện đại.

Với những thay đổi chính sách nêu trên, chuyên gia phân tích từ Công ty cổ phần Chứng khoán SSI cho rằng, quá trình chuyển dịch từ kênh truyền thống sang kênh hiện đại sẽ diễn ra nhanh hơn, góp phần thúc đẩy tăng trưởng dài hạn cho các nhà bán lẻ. Các công ty vận hành chuỗi hàng tiêu dùng nhanh (Công ty cổ phần Đầu tư Thế giới Di động, Masan), nhà thuốc (Công ty cổ phần Bán lẻ Kỹ thuật số FPT - FPT Retail) và trang sức (Công ty cổ phần Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận - PNJ) được đánh giá cao nhờ lợi thế mở rộng thị phần và tối ưu hóa vận hành theo xu hướng mới.