Đầu năm sóng gió

Theo Trung tâm Phân tích Công ty Chứng khoán SSI (SSI Research), dự báo ngành Ngân hàng cả năm 2025 vẫn có thể gặp nhiều bất định trong bối cảnh hiện nay. Căng thẳng thương mại leo thang có thể định hình lại môi trường kinh doanh và thay đổi bối cảnh cạnh tranh trong ngành.

Trong những tháng đầu năm, ngành Ngân hàng vẫn gặp “trắc trở”, khi tăng trưởng lợi nhuận trước thuế của các ngân hàng thuộc phạm vi nghiên cứu giảm 9,7% so với quý trước.  Kết quả kinh doanh có sự phân hóa giữa các ngân hàng thương mại nhà nước, ngân hàng thương mại cổ phần quy mô lớn và quy mô trung bình. Trong đó, nhóm ngân hàng quy mô trung bình bị ảnh hưởng nặng nề hơn bởi cạnh tranh lãi suất (NIM giảm 64 điểm cơ bản so với cùng kỳ) và phải đẩy mạnh các hoạt động thu ngoài lãi để bù đắp phần nào cho việc NIM bị thu hẹp.

Chất lượng tài sản vẫn chịu áp lực, do trong quý I/2025, không có nhiều tiến triển đối với những dự án bất động sản chưa hoàn thiện về mặt pháp lý và thanh khoản vẫn còn trầm lắng tại thị trường bất động sản TP. Hồ Chí Minh.

Một phần các khoản cho vay mua nhà liên quan đã bị chuyển nhóm thành nợ xấu tại một số ngân hàng. Điều này phản ánh tâm lý người mua nhà không muốn thanh toán khoản vay khi thời gian bàn giao dự án vẫn khó có thể xác định, hoặc những người mua để đầu tư không thể bán tài sản khi thanh khoản thị trường không có nhiều khả quan, đặc biệt là tại TP. Hồ Chí Minh.

Trong khi đó, các ngân hàng thương mại nhà nước bị ảnh hưởng bởi việc cơ cấu khoản vay đối với một số doanh nghiệp trong lĩnh vực vật liệu xây dựng. Theo đó, tỷ lệ hình thành nợ xấu của các ngân hàng tăng lên 2,46% (so với 0,55% trong quý IV/2024), gần về mức đỉnh 2,58% trong quý I/2023.

Các khoản vay quá hạn tăng 11,6% so với quý trước, đến từ cả nợ Nhóm 2 (+2,8% so với quý trước) và nợ xấu (+20,4% so với quý trước). ACB (giảm 1 điểm cơ bản so với quý trước) và MSB (giảm 8 điểm cơ bản so với quý trước) là hai ngoại lệ với chất lượng tài sản có sự cải thiện nhẹ.

Điểm đáng chú ý trong quý I là các ngân hàng không quá tích cực trong việc trích lập dự phòng nợ xấu mặc dù chất lượng tài sản suy giảm, thể hiện ở việc chi phí tín dụng không tăng đồng bộ với tốc độ hình thành nợ xấu.

Cuối năm hút tiền?

Nhìn chung, tỷ lệ hình thành nợ xấu thường tăng trong quý I sau khi cải thiện trong quý IV. Tuy nhiên, với môi trường lãi suất thấp và các phương án cơ cấu hỗ trợ khách hàng từ phía ngân hàng, SSI Research cho rằng tỷ lệ nợ xấu sẽ đạt đỉnh trong nửa đầu năm 2025 trước khi giảm dần vào nửa cuối năm 2025.

SSI Research kỳ vọng, nợ xấu và NIM sẽ dần có cải thiện vào cuối năm, cũng như đánh giá tác động của thuế quan sẽ rõ hơn từ cuối năm 2025 hoặc 2026.

SSI Research khuyến nghị, ưu tiên lựa chọn các ngân hàng có bộ đệm vốn mạnh, nguồn huy động ổn định cùng cơ cấu thu nhập đa dạng - đặc biệt là những ngân hàng có tỷ trọng cho vay đối với các hoạt động xuất nhập khẩu ở mức vừa phải. TCB, MBB và CTG hiện là lựa chọn của Công ty Chứng khoán SSI cho nửa cuối năm 2025.

Theo ông Trần Hoàng Sơn - Giám đốc Chiến lược thị trường, Công ty Cổ phần Chứng khoán VPBank (VPBankS), trong giai đoạn vừa qua, NIM của một số ngân hàng đã bắt đầu thu hẹp, đặc biệt trong kỳ báo cáo kết quả kinh doanh quý I/2025. Xu hướng này là hợp lý vì các ngân hàng phải chia sẻ lợi nhuận, trách nhiệm đối với nền kinh tế, thị trường thông qua việc cung ứng các gói vay lãi suất hợp lý, hỗ trợ tăng trưởng. Khi kinh tế phục hồi, thường cổ phiếu ngân hàng vẫn được ưu tiên, ghi nhận mức tăng trưởng tốt.

Nếu nhìn về trung và dài hạn, ngân hàng vẫn đang được định giá hấp dẫn. Trong năm 2025, nếu Ngân hàng Nhà nước tiếp tục theo đuổi chính sách nới lỏng tiền tệ để hỗ trợ cho thị trường thì tăng trưởng tín dụng sẽ duy trì ở mức cao. Cổ phiếu ngân hàng, đặc biệt nhóm dẫn đầu sẽ có nhiều động lực để tăng trưởng tín dụng, từ đó mở rộng tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận.

“Tôi vẫn duy trì kỳ vọng rằng trong năm nay, nếu đàm phán thương mại suôn sẻ, nền kinh tế Việt Nam vượt qua sóng gió thì cổ phiếu Ngân hàng vẫn là điểm đến của dòng tiền”, ông Sơn nhận định.