Nhìn lại thị trường chứng khoán trong tháng 5/2025, VN-Index bật tăng mạnh 6,0%, đưa Việt Nam trở thành thị trường có hiệu suất tốt nhất trong tháng không chỉ bởi tín hiệu tích cực từ thỏa thuận thương mại toàn cầu mà còn nhờ lực đẩy nội tại vững chắc, theo thống kê từ VnDirect.

Cùng thời điểm, cơ quan quản lý đã công bố hai nghị quyết quan trọng: Nghị quyết 68-NQ/TW và Nghị quyết 198/2025/QH15 với những cải cách quan trọng, thúc đẩy hoạt động kinh tế tư nhân.

Một yếu tố then chốt trong tháng là các tín hiệu hạ nhiệt ban đầu của căng thẳng thương mại Mỹ - Trung. Dù chỉ số SHCOMP chỉ tăng khiêm tốn 1,0% so với tháng trước, S&P 500 lại ghi nhận cú hồi mạnh 2,7%, bù đắp mức giảm 1,5% của tháng 4/2025, phản ánh tâm lý nhà đầu tư đã dần ổn định trước những lo ngại về nguy cơ suy thoái kinh tế dưới thời Trump.

Đà tăng tháng 5 đã giúp VN-Index lấy lại thành quả tính từ đầu năm với mức tăng lũy kế 3,8%. 

Chỉ số MXFM và MXEF ghi nhận mức tăng đáng kể lần lượt 10,5% và 6,9% tính từ đầu năm, nhưng SET và Nikkei lại chìm trong sắc đỏ với mức giảm tương ứng 16,0% và 6,9%; bởi đà giảm của SET phản ánh hoài nghi của nhà đầu tư về khả năng Chính phủ kích thích tăng trưởng ngoài lĩnh vực du lịch, dòng vốn ngoại liên tục rút ròng và bất ổn chính trị đang diễn ra; Nikkei lao dốc chủ yếu do đồng yên tăng giá, gây sức ép lên lợi nhuận của các tập đoàn xuất khẩu chủ lực của Nhật Bản.

Mức tăng 6,0% đầy ấn tượng của VN-Index trong tháng 5/2025 chủ yếu đến từ nhóm cổ phiếu họ Vin. Ngành Bất động sản dẫn đầu tăng 17,7% so với tháng trước, với VHM tăng 13% so với tháng trước và VIC tăng 33% so với tháng trước, bứt phá sau đề xuất đầu tư tuyến đường sắt cao tốc Bắc – Nam trị giá 61,4 tỷ USD của VinSpeed.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo khẩn trương thẩm định dự án này tại cuộc họp ngày 20/05. Động thái này nhất quán với Nghị quyết 68/NQ-TW, mở đường cho khu vực tư nhân tham gia các dự án hạ tầng quốc gia trọng điểm. Tháng này thực sự là “thời điểm vàng” của Vingroup khi VPL chào sàn ngày 13/05 với mức tăng 20% so với giá tham chiếu 71.300 đồng/cổ phiếu.

Nhóm Du lịch & Giải trí đứng thứ hai với HVN (+18,5%), nhờ vào kết quả kinh doanh quý 1/2025 ấn tượng với lợi nhuận sau thuế đạt 3,4 nghìn tỷ đồng (130,8 triệu USD), vượt kỳ vọng và hoàn thành 56,9% kế hoạch cả năm; 2) Trong Đại hội cổ đông T5/2025, kế hoạch huy động vốn 9 nghìn tỷ đồng được thông qua, trong đó 86,3% lượng cổ phiếu phát hành được chào bán cho SCIC dưới hình thức quyền mua.

Tính từ đầu năm, nhóm bất động sản tiếp tục dẫn dắt thị trường với mức tăng vượt trội 67,6%, trong khi ngành Ngân hàng tăng khiêm tốn 2%. Trong mùa báo cáo kết quả kinh doanh Q1/2025, NIM trung bình của 25 ngân hàng trong phạm vi theo dõi đã giảm từ 3,34% (trong Q4/24) xuống còn 3,04%, chủ yếu do ngân hàng buộc giảm mặt bằng lãi cho vay để duy trì sức cạnh tranh, trong khi chi phí vốn (COF) giảm chậm hơn do áp lực giữ chân người gửi tiền.

Dù vậy, ngành Ngân hàng vẫn ghi nhận ROE Q1/25 ở mức cao 18,1%, định giá P/B hợp lý, cùng triển vọng tăng trưởng tín dụng 16% tiếp tục hỗ trợ triển vọng dài hạn.

Tháng 5 chứng kiến thanh khoản giảm 6,0% so với cùng kỳ, đảo ngược xu hướng mở rộng của tháng trước. So với tháng trước, giá trị giao dịch bình quân trên ba sàn giảm 7,9% xuống 23,5 nghìn tỷ đồng (916,5 triệu USD), trong đó HoSE: 21,4 nghìn tỷ đồng (834,6 triệu USD), -8,8% so với tháng trước; HNX: 1,1 nghìn tỷ đồng (42,9 triệu USD) giảm 16,1%; và UPCOM: 1,1 nghìn tỷ đồng (41,0 triệu USD), tăng 31,7% so với tháng trước.

Thanh khoản tháng 5/2025 giảm khi nhà đầu tư tiếp tục theo dõi các tín hiệu căng thẳng thuế quan diễn biến phức tạp, sau mức thanh khoản cao kỷ lục trong T4/25 khi thị trường chứng kiến làn sóng hoảng loạn bán tháo sau “Ngày Giải phóng” của Mỹ. Đáng chú ý, thanh khoản trên sàn HoSE hồi phục mạnh mẽ lên 27,4 nghìn tỷ đồng (1,1 tỷ USD) vào ngày 14/05, sau tin tức các thỏa thuận thương mại thành công giữa Anh – Mỹ và Trung Quốc – Mỹ, củng cố kỳ vọng về một kết quả tích cực tương tự cho Việt Nam.

Dòng vốn ngoại vào Việt Nam đảo chiều tích cực trong tháng 5/2025, ghi nhận giá trị mua ròng 3,5 nghìn tỷ đồng (136,5 triệu USD). Đây là tháng mua ròng đầu tiên kể từ tháng 1/2024 và cũng là mức mua ròng lớn nhất kể từ tháng 1/2023, cho thấy dấu hiệu đảo chiều của khối ngoại.

Diễn biến này giúp giảm tổng giá trị bán ròng lũy kế từ đầu năm xuống 35,7 nghìn tỷ đồng (1,4 tỷ USD) tính đến hết T5/25 (so với 27,8 nghìn tỷ đồng/1,1 tỷ USD trong 5 tháng năm 2024. Tỷ trọng giá trị giao dịch của khối ngoại giảm xuống 11,4% từ mức 12,3% trong tháng 4/2025.

Sự hội tụ của các yếu tố thuận lợi — bao gồm tín hiệu hạ nhiệt trong căng thẳng thương mại từ các thỏa thuận giữa Anh, Trung Quốc và Mỹ; cùng lúc cuộc đàm phán thứ hai giữa Việt Nam và Mỹ tiến triển tích cực; và các chính sách hỗ trợ dành cho khu vực kinh tế tư nhân — đã góp phần khơi dậy lại sự lạc quan của nhà đầu tư nước ngoài đối với thị trường chứng khoán Việt Nam sau hơn một năm bán ròng.

Sự đảo chiều dòng vốn này mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong bối cảnh thị trường chứng kiến khối ngoại bán ròng đáng kể trước đó lên tới 13,1 nghìn tỷ đồng (510,9 triệu USD) trong tháng 4/2025 và 16 nghìn tỷ đồng (624,0 triệu USD) trong tháng 5/2024. Dù tỷ trọng giao dịch của khối ngoại hiện chỉ chiếm 11,4% tổng thị trường, xu hướng quay trở lại tích cực của nhóm này dự báo niềm tin vững chắc vào khả năng chống chịu và phục hồi của thị trường Việt Nam trong bối cảnh rủi ro phân mảnh địa-chính trị ngày càng gia tăng.