Ngày 30/5, Tranh tra Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố kết luận thanh tra của các doanh nghiệp, ngân hàng trong hoạt động kinh doanh vàng.

Nội dung thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về hoạt động kinh doanh vàng; thanh tra việc chấp hành quy định pháp luật về phòng, chống rửa tiền; thanh tra việc chấp hàng các quy định pháp luật về chế độ kế toán, lập và sử dụng hoá đơn, chứng từ, về kê khai và thực hiện nghĩa vụ thuế.

Tại kết luận thanh tra số 20/KL-TTNH4 về việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại Ngân hàng Tiên Phong (TPBank), Thanh tra NHNN đã chỉ ra nhiều vi phạm và thiếu sót của ngân hàng này.

Cụ thể, đối với việc chấp hành chính sách, pháp luật về hoạt động kinh doanh vàng, TPBank vi phạm về chấp hành chế độ báo cáo hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng. Đáng chú ý, TPBank nhận vàng miếng SJC của khách hàng gửi giữ hộ nhưng không thực hiện thủ tục niêm phong, không ghi số series vàng nhận giữ hộ của khách hàng; có dấu hiệu đưa thông tin gây nhầm lẫn cho khách hàng về doanh nghiệp nhằm thu hút khách hàng của doanh nghiệp khác, liên quan đến hành vi cạnh tranh không lành mạnh.

Một số vụ việc vi phạm về hoạt động kinh doanh vàng tại TPBank đã được NHNN chuyển thông tin sang Bộ Công an. dể xác minh, điều tra, xử lý.

Việc lập hồ sơ giữ hộ vàng tại TPBank thực hiện chưa nhất quán với quy định, quy trình nội bộ giữ hộ vàng của TPBank ban hành; có một số ít trường hợp tính, thu phí thừa, thiếu; còn có trường hợp chứng từ kế toán ghi chưa đúng thông tin mệnh giá, số lượng, quy chỉ, ngày tháng.

Việc chấp hành quy định của pháp luật về hoạt động phòng chống rửa tiền, kết luận thanh tra nêu rõ: có 01 trường hợp TPBank thực hiện chưa đúng quy định pháp luật về phòng chống rửa tiền do báo cáo không đầy đủ các giao dịch đáng ngờ liên quan đến rửa tiền, tài trợ khủng bố.

Ngoài ra, TPBank cũng vi phạm hàng loạt quy định về việc chấp hành các quy định pháp luật về chế độ kế toán, lập và sử dụng hóa đơn, chứng từ; về kê khai và thực hiện nghĩa vụ thuế. Như vi phạm về lập hoá đơn bán vàng ghi không đầy đủ các nội dung bắt buộc trên hóa đơn theo quy định.

Những sai phạm trên được Thanh tra NHNN chỉ ra nguyên nhân do người đại diện theo pháp luật, lãnh đạo, nhân viên TPBank chưa nghiêm túc chấp hành một số quy định của pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng, phòng chống rửa tiền và hạch toán kế toán, lập và sử dụng chứng từ kế toán, kê khai và thực hiện nghĩa vụ thuế.

Bên cạnh đó, việc hiểu, giải thích, áp dụng quy định về hoạt động kinh doanh vàng khác tại Nghị định số 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng còn chưa nhất quán, cần có quy định, hướng dẫn rõ ràng, cụ thể hơn, tạo hành lang pháp lý đầy đủ, minh bạch cho doanh nghiệp hoạt động kinh doanh và cơ quan nhà nước quản lý.

Từ những sai phạm trên, Thanh tra NHNN cho biết đã báo cáo một số vụ việc qua thanh tra hoạt động kinh doanh vàng tại TPBank phát hiện có vi phạm pháp luật, Thống đốc NHNN đã phê duyệt và có văn bản chuyển thông tin sang Bộ Công an để xác minh, điều tra, xử lý. Căn cứ chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu - Bộ Công an đã có ý kiến trả lời Văn bản của NHNN, theo đó, giao Cơ quan Thuế (Tổng cục Thuế nay là Cục Thuế) chủ trì kiểm tra, đánh giá và xử lý theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, Chánh Thanh tra NHNN đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với TPBank liên quan đến một số vi phạm quy định về hoạt động phòng, chống rửa tiền; về chế độ thông tin báo cáo mua, bán vàng miếng và trạng thái vàng hàng ngày và không thực hiện thủ tục niêm phong, không ghi số series vàng nhận giữ hộ của khách hàng với tổng số tiền phạt là 380 triệu đồng. Theo báo cáo, TPBank đã chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Kết luận thanh tra đưa ra một số kiến nghị đối với NHNN liên quan đến hoàn thiện cơ chế, chính sách trong quản lý hoạt động kinh doanh vàng.

Đồng thời kiến nghị NHNN và các Bộ, ngành có liên quan xem xét, xử lý theo thẩm quyền, quy định của pháp luật liên quan đến các thiếu sót, vi phạm thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của NHNN và các Bộ, ngành.

Đối với TPBank, Thanh tra NHNN yêu cầu TPBank chấm dứt ngay hoạt động kinh doanh mua, bán vàng trang sức khi chưa được NHNN cấp phép hoạt động. Chấm dứt ngay các hành vi vi phạm hành chính, chống rửa tiền và chấp hành pháp luật thuế, hóa đơn, chứng từ…

Thanh Hoa