Trước khi cơ quan điều tra khởi tố hàng loạt lãnh đạo trong vụ án nghiêm trọng tại Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt Trung (VTM), hai pháp nhân liên quan đến doanh nghiệp này đã bị cưỡng chế thuế với tổng số tiền hơn 152 tỷ đồng. Những diễn biến cho thấy dấu hiệu bất thường kéo dài nhiều tháng tại một liên doanh lớn giữa Việt Nam và Trung Quốc trong ngành khoáng sản.

VTM bị cưỡng chế thuế từ tháng 3/2025

Theo thông tin từ Tổng cục Thuế, ngày 11/3/2025, Cục Thuế tỉnh Lào Cai đã ban hành quyết định cưỡng chế thuế đối với hai pháp nhân liên quan đến VTM bằng biện pháp ngừng sử dụng hóa đơn do không thực hiện đúng nghĩa vụ thuế.

Cụ thể, Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt Trung (MST: 5300232681) bị cưỡng chế với tổng số tiền lên tới 122,8 tỷ đồng.

Doanh nghiệp thứ hai là Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt Trung (NTNN), có địa chỉ tại KCN Tằng Loỏng, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai (MST: 5300532396), bị cưỡng chế với số tiền 29,2 tỷ đồng.

Thời gian áp dụng biện pháp cưỡng chế kéo dài 1 năm, từ ngày 11/3/2025 đến 10/3/2026. Theo quy định, trong thời gian bị cưỡng chế, mọi hóa đơn được phát hành sẽ bị coi là không hợp pháp, trừ trường hợp sử dụng theo từng lần phát sinh được cơ quan thuế cho phép.

Nguyên nhân dẫn đến cưỡng chế là do các doanh nghiệp trên có số tiền thuế nợ quá hạn, vi phạm quy định tại Luật Quản lý thuế hiện hành.

Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt Trung (VTM) được thành lập năm 2006, là liên doanh giữa: Tổng Công ty Thép Việt Nam – VNSTEEL: Góp 46,85%, Công ty Khoáng sản Lào Cai – LAMICO: Góp 8,1%, Công ty TNHH Khống chế cổ phần Gang thép Côn Minh (Trung Quốc – KISC): Góp 45%.

Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt Trung (MST: 5300232681) bị cưỡng chế với tổng số tiền lên tới 122,8 tỷ đồng.

Ngày 2/6: Khởi tố hàng loạt lãnh đạo doanh nghiệp liên quan đến VTM

Gần ba tháng sau quyết định cưỡng chế thuế, ngày 2/6/2025, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (Bộ Công an) đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự liên quan đến sai phạm xảy ra tại Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt Trung (VTM) và một số đơn vị có liên quan.

Vụ án được xác định có dấu hiệu của các hành vi: vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; đưa hối lộ; nhận hối lộ; môi giới hối lộ. Đây là vụ án nghiêm trọng, thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi và chỉ đạo.

Danh sách 8 bị can bị khởi tố, khám xét và áp dụng biện pháp ngăn chặn gồm:

1. Bùi Thanh Bình – Tổng Giám đốc VTM: Bị khởi tố về hai tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và “Nhận hối lộ”.
2. Nguyễn Văn Bình – Chủ tịch HĐQT CTCP Đầu tư Thương mại Xuất nhập khẩu Việt Phát (mã VPG): Tội “Đưa hối lộ”.
3. Ngô Tiến Cương – Giám đốc Công ty TNHH Tiến Đại Phát: Tội “Đưa hối lộ”.
4. Nguyễn Duy Nghiệp – Giám đốc Công ty TNHH MTV XNK Nông sản An Bình: Tội “Đưa hối lộ”.
5. Nguyễn Xuân Tốt – Giám đốc Công ty TNHH Trung Thành Thái Nguyên: Tội “Đưa hối lộ”.
6. Nguyễn Văn Đức – Tổng Giám đốc CTCP Đầu tư Thương mại XNK Việt Phát: Tội “Đưa hối lộ”.
7. Lê Xuân Định – Tội “Môi giới hối lộ”.
8. Nguyễn Trường Giang – Nguyên Trưởng phòng Quản lý chất lượng và đo lường, Công ty VTM: Tội “Nhận hối lộ”.

Sau khi được Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao phê chuẩn, các quyết định tố tụng đã được thi hành đúng quy định pháp luật. Hiện cơ quan điều tra đang tiếp tục mở rộng vụ án, làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan, đồng thời thực hiện kê biên, phong tỏa và thu hồi triệt để tài sản cho Nhà nước.

Các đối tượng từ trái qua phải: Bùi Thanh Bình - Tổng Giám đốc Công ty Việt Trung, Nguyễn Văn Bình, Ngô Tiến Cương, Nguyễn Duy Nghiệp, Nguyễn Xuân Tốt, Nguyễn Văn Đức, Lê Xuân Định, Nguyễn Trường Giang. Ảnh: Bộ Công an

Biến động tại CTCP Việt Phát sau khi Chủ tịch bị khởi tố

Sau khi ông Nguyễn Văn Bình – Chủ tịch HĐQT kiêm đồng sáng lập – bị khởi tố ngày 2/6/2025, CTCP Đầu tư Thương mại Xuất nhập khẩu Việt Phát (VPG) đã nhanh chóng có sự thay đổi nhân sự cấp cao.

Ông Bình bị miễn nhiệm chức Chủ tịch HĐQT, và người được bổ nhiệm thay thế là bà Lê Thị Thanh Lệ – vợ ông. Ông Bình là một trong ba người sáng lập doanh nghiệp này từ năm 2008 và giữ vai trò điều hành cao nhất trong suốt hơn 15 năm.

Về tình hình tài chính, Việt Phát có kết quả kinh doanh biến động mạnh trong những năm gần đây. Năm 2021, công ty đạt mức lợi nhuận sau thuế kỷ lục 421 tỷ đồng.

Đến năm 2024, doanh thu tăng gần gấp ba, từ hơn 6.300 tỷ đồng lên 16.200 tỷ đồng; lợi nhuận sau thuế đạt 109 tỷ đồng, chủ yếu đến từ mảng bất động sản và tăng trưởng của hoạt động xuất khẩu khoáng sản như quặng sắt, than nhiệt. Tuy nhiên, các năm còn lại, lợi nhuận của doanh nghiệp đều dưới 100 tỷ đồng.

Tính đến cuối quý I/2025, tổng tài sản của Việt Phát là 7.524 tỷ đồng, giảm 932 tỷ đồng so với đầu năm. Hàng tồn kho giảm mạnh từ mức hơn 3.300 tỷ đồng xuống gần 2.600 tỷ đồng; tiền và tương đương tiền giảm từ 1.628 tỷ đồng còn 927 tỷ đồng. Trong khi đó, các khoản phải thu ngắn hạn vẫn ở mức cao, đạt hơn 3.323 tỷ đồng.

Về cơ cấu nợ vay, Việt Phát đang gánh tổng dư nợ hơn 5.900 tỷ đồng. Trong đó, BIDV là chủ nợ lớn nhất với hơn 2.400 tỷ đồng dư nợ, bao gồm hơn 1.500 tỷ đồng dưới hình thức thư tín dụng LC UPAS. VietinBank là chủ nợ lớn thứ hai với dư nợ 926 tỷ đồng, tiếp theo là Agribank với 787 tỷ đồng và VPBank với 358 tỷ đồng.

Xem thêm tại nguoiquansat.vn