Tỷ giá đi ngược xu hướng thế giới

Đồng bạc xanh trên thị trường thế giới gần đây liên tục lao dốc, xuống mức thấp nhất trong nhiều năm.

Lúc 6h34' ngày 13/6 (giờ Việt Nam), chỉ số US Dollar Index (DXY) - đo lường biến động đồng bạc xanh với 6 đồng tiền chủ chốt - ở mức 97,84 điểm, giảm 0,81% so với phiên liền trước. Đây là mức thấp nhất trong 3 năm qua.

Đồng USD tiếp tục ghi nhận đà giảm mạnh do chịu ảnh hưởng từ một loạt yếu tố như kỳ vọng Fed giảm lãi suất, căng thẳng địa chính trị, dữ liệu lạm phát tại Mỹ thấp hơn dự kiến cũng như diễn biến trong đàm phán thương mại Mỹ - Trung.

Tính từ đầu năm đến nay, giá của đồng bạc xanh trên thị trường thế giới đã giảm hơn 10%.

Trong khi đó, tỷ giá VND/USD biến động ngược chiều với giá USD trên thị trường thế giới.

Ngày 12/6, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố tỷ giá trung tâm của đồng Việt Nam với USD ở mức 24.990 đồng/USD. Tỷ giá trung tâm hiện cao hơn 655 đồng/USD so với đầu năm.

Tuần trước, tỷ giá trung tâm thậm chí đã thiết lập đỉnh mới, lần đầu tiên vượt 25.000 đồng/USD.

Tỷ giá tại các ngân hàng thương mại ngày 12/6 được giao dịch phổ biến ở mức 25.820-26.210 đồng/USD (mua vào - bán ra), tăng 2,6-3% so với đầu năm.

Giá USD bán ra tại các ngân hàng liên tục bám sát trần, cho thấy áp lực với tỷ giá vẫn rất lớn.

Trên thị trường tự do, giá USD cũng leo lên mức 26.280-26.380 đồng/USD (mua - bán), tăng hơn 2,2% so với đầu năm.

Theo các chuyên gia, VND đã mất giá 2,7% so với USD bất chấp việc đồng bạc xanh đã chạm đáy trong 3 năm. Tính riêng từ đầu quý II đến nay, VND đã mất giá khoảng 1,8%.

Lý giải về diễn biến trái chiều của tỷ giá VND/USD so với giá đồng bạc xanh trên thị trường thế giới, một số chuyên gia phân tích, chênh lệch lãi suất giữa VND và USD chưa giảm và nhu cầu ngoại tệ tăng cao là những nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng này.

Nhiều doanh nghiệp đang nỗ lực đẩy mạnh nhập khẩu nguyên vật liệu, tăng tốc hoàn tất đơn hàng trước thời hạn 90 ngày trong thời hạn đàm phán thuế đối ứng và dự trữ hàng cho mùa cao điểm khiến nhu cầu ngoại tệ tăng mạnh.

Trong 5 tháng đầu năm, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa đạt 175,6 tỷ USD, tăng 17,5% so với cùng kỳ. Nhập khẩu từ Mỹ lên 7,2 triệu USD, tăng 25% so với cùng kỳ

Cùng lúc đó, Kho bạc Nhà nước (KBNN) vẫn đều đặn mua USD nhằm thực hiện nghĩa vụ trả nợ nước ngoài, khiến nguồn cung ngoại tệ thêm thắt chặt.

Từ đầu năm đến nay, KBNN thực hiện 10 đợt chào mua ngoại tệ với tổng quy mô gần 1,8 tỷ USD. Việc KBNN đấu thầu mua USD trong bối cảnh đồng bạc xanh vẫn ở mức cao đã tiếp sức cho đà tăng tỷ giá USD/VND.

Đồng thời, chênh lệch lãi suất VND - USD có xu hướng giảm, đặc biệt trong vài phiên cuối tháng 5 vừa qua trở thành yếu tố cộng hưởng gây áp lực lên tỷ giá VND/USD trong giai đoạn này. Chênh lệch âm kích thích các nhà băng mua USD giao ngay, bán kỳ hạn để hưởng chênh lệch, càng đẩy nhu cầu ngoại tệ tăng.

Tại Việt Nam, áp lực tỷ giá không chỉ đến từ cầu ngoại tệ trả nợ hay giao thương mà còn do tâm lý găm giữ ngoại tệ. Nhiều năm nay, nhiều người dân luôn coi vàng, USD là tài sản tích trữ.

FiinRatings đánh giá tỷ giá USD/VND vẫn đang neo ở mức cao do nhu cầu USD trong nước tăng đột biến, đặc biệt từ khu vực doanh nghiệp và KBNN khiến nguồn cung ngày càng eo hẹp.

Một nguyên nhân nữa khiến tỷ giá trong nước vẫn cao là do sức mạnh của đồng USD.

TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế gia trưởng BIDV, nhìn nhận, dù giảm giá trên thế giới nhưng USD vẫn là đồng tiền chính trong thanh toán quốc tế, giữ vững sức mạnh trên thị trường tài chính quốc tế, nhất là khi các nền kinh tế lớn khác đang tăng trưởng chậm lại. Trong bối cảnh kinh tế thế giới đầy rủi ro, bất ổn, USD vẫn được coi là đồng tiền trú ẩn an toàn, nhu cầu găm giữ tài sản với USD gia tăng. Đây là lý do khiến tỷ giá VND/USD tiếp tục tăng, dù USD hạ nhiệt trên thế giới.

Tỷ giá sẽ tiếp tục chịu áp lực

Theo các chuyên gia, tỷ giá VND/USD được dự báo sẽ tiếp tục chịu áp lực trong thời gian tới do lo ngại thuế quan, nhu cầu ngoại tệ tăng và giá vàng biến động.

Trong trường hợp thuế đối ứng được giữ ở mức cao sẽ là thách thức lớn đối với hoạt động xuất khẩu và thu hút FDI của Việt Nam, dẫn đến nguồn cung ngoại tệ bị siết chặt và tạo thêm áp lực lên tỷ giá.

Nếu 2 bên đàm phán thành công để giảm mức thuế sẽ đóng góp đáng kể vào việc ổn định tỷ giá, lãi suất, cũng như củng cố các hoạt động mũi nhọn của nền kinh tế như xuất khẩu, thu hút FDI,..

Các chuyên gia của Chứng khoán MB (MBS) nhận định tỷ giá trong năm nay được dự báo sẽ tiếp tục đối mặt với nhiều sức ép khi đồng USD được kỳ vọng giữ vững vị thế nhờ chính sách thương mại bảo hộ và mặt bằng lãi suất cao tại Mỹ, đặc biệt trong bối cảnh Fed dự kiến chỉ giảm lãi suất hai lần trong năm.

Bên cạnh đó, những rủi ro xoay quanh chiến tranh thuế quan đối ứng sẽ tạo ra tác động đáng kể lên tỷ giá USD/VND, ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu, dòng vốn FDI và khả năng cung ứng ngoại tệ cho nền kinh tế.

VND được dự báo có thể tiếp tục suy yếu cho đến quý IV/2025. Từ quý IV/2025 trở đi, VND có thể bắt đầu lấy lại đà phục hồi, hòa nhịp cùng xu hướng cải thiện chung của các đồng tiền châu Á khi bất ổn thương mại dần lắng dịu.

Ngân hàng UOB Việt Nam dự báo, tỷ giá USD/VND sẽ biến động quanh mức 26.100-26.300 đồng/USD trong 2 quý cuối năm 2025 và quay lại mức 25.900 đồng/USD vào quý đầu năm 2026.

FiinRatings nhận định, trong thời gian tới, đồng USD được dự báo tiếp tục suy yếu sẽ làm giảm áp lực tỷ giá, nhờ đó NHNN có thể tiếp tục nới rộng biên độ trần để thị trường tự điều chỉnh, thay vì phải can thiệp trực tiếp bằng dự trữ ngoại hối (hiện duy trì quanh mức 83 tỷ USD).

Còn TS. Cấn Văn Lực đánh giá, tỷ giá năm nay sẽ tăng khoảng 3% và NHNN vẫn có khả năng kiểm soát biến động tỷ giá trong biên độ cho phép, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô.