Thị trường gấu (Bear market) là hiện tượng thị trường chứng khoán sụt giảm trên diện rộng, giá cổ phiếu “rớt” liên tục ít nhất 20% tính từ đỉnh gần nhất. Thị trường gấu xảy ra khiến tâm lý nhà đầu tư trở nên lo lắng và bi quan. Thời điểm gần nhất VN-Index rơi vào thị trường gấu là tháng 4/2018, tháng 1/2020 và tháng 4/2022.

Tính đến hết ngày 19/4, VN-Index đóng cửa ở mức 1.174,85 (giảm 10% từ vùng đỉnh 1.293,47). Nhìn vào đồ thị tuần, từ phiên giảm điểm ngày 18/3, thanh khoản giao dịch khi thị trường phục hồi đến sát vùng 1.300 khá thấp là một dấu hiệu cảnh báo đảo chiều xu hướng. Mặc dù có sự lường trước, thực tế VN-Index rơi liên tiếp và mất tổng cộng 118 điểm trong tuần qua cũng gây ra nhiều bất ngờ với nhà đầu tư.

Đồ thị kỹ thuật VN-Index theo tuần

Nguyên nhân cho nhịp giảm vừa rồi được các chuyên gia cho là đến từ hai yếu tố: Tỷ giá "leo thang" trong quý đầu năm, đặc biệt là những phiên gần đây và lãi suất liên ngân hàng bật tăng mạnh, tiệm cận với mức 5% đã gây áp lực không nhỏ lên thanh khoản của hệ thống liên ngân hàng và thị trường tài chính nói chung.

Trước khi bước vào tuần giao dịch 22/4 – 26/4, trao đổi nhanh về quan điểm thị trường, anh Phương - một nhà đầu tư có dày dạn kinh nghiệm trên thị trường cho biết: “ Theo tôi, đây vẫn là một nhịp điều chỉnh của VN-Index vì cổ phiếu thuộc các nhóm ngành tăng mạnh đợt vừa rồi như chứng khoán (BSI, FTS, VCI, VIX), bất động sản (DIG, PDR), thép (HPG, NKG, HSG) hay các cổ phiếu đơn lẻ khác như FRT, DGC… đều chưa tăng giá quá nhiều. Do đó, tôi kỳ vọng sẽ xuất hiện các phiên hồi phục trong tuần sau.”

“Thêm vào đó, một số thông tin tích cực tác động tới thị trường chứng khoán mới được “tung” ra như: hệ thống KRX dự kiến vận hành chính thức vào 2/5; NHNN bán ngoại tệ cho các tổ chức tín dụng với giá 25.450 đồng/USD nhằm “hạ nhiệt” tỷ giá; ngày 22/4, NHNN sẽ tiến hành đấu thầu vàng miếng với mục đích tăng nguồn cung trên thị trường, ổn định giá vàng trong nước và quan trọng hơn cả là xác suất phục hồi cao dựa trên các nhịp giảm điểm lớn trong quá khứ.

Nhìn vào dữ liệu lịch sử, tháng 4/2022 VN-Index có “cú rơi mạnh” từ vùng đỉnh 1.500 xuống vùng 1.160 và hồi lên vùng 1.300 điểm, xu hướng tương tự cũng thấy ở giai đoạn tháng 7/2021. Sau khi test lại, chỉ số có thể tiếp tục đi lên hoặc trực tiếp rơi vào thị trường gấu, khó có thể dự báo chính xác nhưng dựa vào những yếu tố kể trên, nhà đầu tư có thể kỳ vọng vào những nhịp bật hồi để xử lý tài khoản, đặc biệt là trường hợp bị căng margin”, anh Phương nói.

Hai mốc thời gian cho thấy sự hồi phục của VN-Index trong quá khứ

Anh Phương chia sẻ thêm: “VN-Index đang ở mức 1.180 điểm, ngay trong vùng hỗ trợ mạnh 1.134 -1.180, tôi nghĩ nhà đầu tư nếu chưa thoát hàng không nên hạ toàn bộ vị thế, cần xem xét kỹ từng cổ phiếu để tránh bán đúng đáy, khó đưa ra quyết định khi thị trường tăng điểm trở lại.”

Trái lại, trong kịch bản xấu hơn là VN-Index bước vào thị trường gấu. Người viết cũng gợi ý các chiến lược sau cho nhà đầu tư, nhất là các nhà đầu tư mới tham gia thị trường:

Kiểm soát tâm lý để tránh nỗi sợ hãi làm lu mờ khả năng phán đoán thị trường

“Chia trứng vào nhiều giỏ”: Nếu thị trường cổ phiếu không thuận lợi, chỉ tham gia với một khoản tiền nhỏ và đa dạng hóa danh mục đầu tư bằng các tài sản khác như gửi tiết kiệm, trái phiếu, chứng chỉ quý hay bất động sản

Tuân thủ kỷ luật quản trị rủi ro, loại bỏ lòng tham trong chu kỳ giảm giá

Quan sát và tìm kiếm cơ hội mua vào mới: Các nhà đầu tư giá trị như Warren Buffett thường coi thị trường gấu là cơ hội mua vì giá trị của các công ty tốt bị giảm và các công ty kém sẽ ở mức định giá rất hấp dẫn

Chuyển hướng dòng tiền tìm đến các cổ phiếu phòng thủ, có cổ tức ổn định, tình hình tài chính lành mạnh và ngành nghề kinh doanh ít bị ảnh hưởng bởi chu kỳ kinh tế

Xem thêm tại nguoiquansat.vn